Embedded Files
اِنَّمَا الصَّدَقٰتُ لِلۡفُقَرَآءِ وَالۡمَسٰكِيۡنِ وَالۡعٰمِلِيۡنَ عَلَيۡهَا وَالۡمُؤَلَّـفَةِ قُلُوۡبُهُمۡ وَفِى الرِّقَابِ وَالۡغٰرِمِيۡنَ وَفِىۡ سَبِيۡلِ اللّٰهِ وَابۡنِ السَّبِيۡلِؕ فَرِيۡضَةً مِّنَ اللّٰهِؕ وَاللّٰهُ عَلِيۡمٌ حَكِيۡمٌ ٦٠
اِنَّمَا الصَّدَقٰتُ لِلۡفُقَرَآءِ وَالۡمَسٰكِيۡنِ وَالۡعٰمِلِيۡنَ عَلَيۡهَا وَالۡمُؤَلَّـفَةِ قُلُوۡبُهُمۡ وَفِى الرِّقَابِ وَالۡغٰرِمِيۡنَ وَفِىۡ سَبِيۡلِ اللّٰهِ وَابۡنِ السَّبِيۡلِؕ فَرِيۡضَةً مِّنَ اللّٰهِؕ وَاللّٰهُ عَلِيۡمٌ حَكِيۡمٌ ٦٠
(૬૦) સદકો ફક્ત ભિખારીઓના માટે અને ગરીબોના માટે અને સદકાના કામ કરનારાઓ માટે, અને તેમના માટે જેમના દિલ ડૂબી રહ્યા હોય, અને ગુલામ આઝાદ કરવા અને કરજદાર લોકોના માટે, અને અલ્લાહના માર્ગમાં અને મુસાફરોના માટે છે,[1] આ અનિવાર્ય કર્તવ્ય છે અલ્લાહ તરફથી અને અલ્લાહ ઈલ્મવાળો અને હિકમતવાળો છે.
[1] આ આઠ લોકો પર ખર્ચ કરવાનું ટૂંકમાં વર્ણન આ મુજબ છે (1,2) ભિખારી અને ગરીબ લગભગ સમાન છે અને બંનેનો મતલબ એકબીજાને મળતો આવે છે એટલે કે ભિખારીને ગરીબ અને ગરીબને ભિખારી કહી શકાય છે (3) કામ કરવાવાળાથી આશય સરકારી કર્મચારી જે સદકા તથા ઝકાતને વસૂલ કરે છે અને તેનો હિસાબ કિતાબ રાખે છે (4) આકર્ષિત હૃદય એક તો તે કાફિરો છે જેઓ થોડા થોડા ઈસ્લામ તરફ આકર્ષિત થતા હોય અને તેમની મદદ કરવા પર એવી આશા હોય કે તેઓ મુસલમાન થઈ જશે. બીજા નવા મુસલમાન છે જેમને ઈસ્લામ પર કાયમ રહેવા માટે મદદની જરૂર હોય. ત્રીજા તે લોકો છે જેમની મદદ કરવાથી એવી આશા હોય કે તે પોતાના વિસ્તારના લોકોને મુસલમાન ઉપર હુમલો કરવાથી રોકશે અને આવી રીતે નજીકના કમજોર મુસલમાનોની સુરક્ષા કરશે, આ સિવાય બીજી હાલતો પણ દિલને આકર્ષિત કરનારી છે જેના ઉપર ઝકાત ખર્ચ કરી શકાય છે ભલેને વર્ણન કરવામાં આવેલ લોકો માલદાર હોય, કેટલાક લોકોના અનુસાર આ ઉપયોગ ખતમ થઈ ગયો છે. પરંતુ આ વાત ઠીક નથી. હાલત અને સમય મુજબ દરેક જમાનામાં ઝકાતની રાશિ ખર્ચ કરવી જાઈઝ છે. (5) ગરદન આઝાદ કરાવવા માટે (6) કરજદારથી આશય એક તો તે કરજદાર છે જે પોતાના પરિવારને જિંદગી જીવવા અને જિંદગીની જરૂરતોને પૂરી કરતા-કરતા બીજા લોકોના કરજથી દબાયેલા હોય, અને તેમના પાસે રોકડ રકમ પણ નથી અને એવો સામાન નથી જેને વેચીને કરજ ચૂકવી શકે. બીજા તે જવાબદાર લોકો છે જેમણે કોઈ બીજાની જમાનત આપી હોય અને પછી તેઓ તેની ચૂકવણીના જવાબદાર બનાવી દેવામાં આવ્યા હોય. આ તમામ લોકોને ઝકાતની રાશિથી મદદ કરવી જાઈઝ છે. (7) અલ્લાહના માર્ગથી આશય જિહાદ છે, એટલે કે લડાઈનો સામાન અને બીજી જરૂરતો અને મુજાહિદ (ભલે તે માલદાર હોય) પર ઝકાતની રાશિ ખર્ચ કરવી જાઈઝ છે. આ જ રીતે કેટલાક આલિમોની નજદીક તબલીગ (નિમંત્રણ) અને આમંત્રણ પણ અલ્લાહના માર્ગમાં સામેલ છે કેમકે તેનો પણ હેતુ અલ્લાહના ફરમાનને દરેક વ્યક્તિ સુધી પહોંચાડવું છે. (8) રસ્તાના લોકોથી આશય મુસાફરો છે એટલે કે કોઈ વ્યક્તિ મુસાફરીમાં મદદને પાત્ર થઈ ગયો હોય તો ભલેને પોતાના વતનમાં માલદાર હોય, તેની મદદ ઝકાતની રાશિથી કરી શકાય છે.
وَمِنۡهُمُ الَّذِيۡنَ يُؤۡذُوۡنَ النَّبِىَّ وَيَقُوۡلُوۡنَ هُوَ اُذُنٌ ؕ قُلۡ اُذُنُ خَيۡرٍ لَّـكُمۡ يُؤۡمِنُ بِاللّٰهِ وَيُؤۡمِنُ لِلۡمُؤۡمِنِيۡنَ وَرَحۡمَةٌ لِّـلَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡا مِنۡكُمۡ ؕ وَالَّذِيۡنَ يُؤۡذُوۡنَ رَسُوۡلَ اللّٰهِ لَهُمۡ عَذَابٌ اَ لِيۡمٌ ٦١
وَمِنۡهُمُ الَّذِيۡنَ يُؤۡذُوۡنَ النَّبِىَّ وَيَقُوۡلُوۡنَ هُوَ اُذُنٌ ؕ قُلۡ اُذُنُ خَيۡرٍ لَّـكُمۡ يُؤۡمِنُ بِاللّٰهِ وَيُؤۡمِنُ لِلۡمُؤۡمِنِيۡنَ وَرَحۡمَةٌ لِّـلَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡا مِنۡكُمۡ ؕ وَالَّذِيۡنَ يُؤۡذُوۡنَ رَسُوۡلَ اللّٰهِ لَهُمۡ عَذَابٌ اَ لِيۡمٌ ٦١
(૬૧) અને તેમનામાં તે લોકો પણ છે જેઓ પયગંબરને તકલીફ આપે છે અને કહે છે કે કાચા કાનના છે. (તમે) કહી દો કે, “તે કાન તમારી ભલાઈના માટે છે[1] તે અલ્લાહ ઉપર ઈમાન રાખે છે અને મુસલમાનોની વાતોનું યકીન કરે છે અને તમારામાંથી જેઓ ઈમાનવાળા છે તેમના માટે રહમત (દયા) છે અને રસૂલુલ્લાહને જે લોકો તકલીફ આપે છે તેમના માટે પીડાકારી સજા છે.
[1] આહિથી ફરી મુનાફિકોની ચર્ચા શરૂ થાય છે. નબી (ﷺ) ના વિરુધ્ધ એક આરોપ તેમણે એ લગાવ્યો કે તે કાનના કાચા છે એટલે કે દરેક વ્યક્તિની વાત સાંભળી લે છે, (એટલે કે આપ (ﷺ) ના ઈલ્મ, કૃપા અને માફ કરવાના ગુણોથી તેમને ધોખો થયો.) અલ્લાહે ફરમાવ્યું કે અમારા પયગંબર ફિતના અને ફસાદની કોઈ વાત સાંભળતા નથી, જે પણ સાંભળે છે તેમાં તમારું હિત, નેકી અને ભલાઈ છે.
يَحۡلِفُوۡنَ بِاللّٰهِ لَـكُمۡ لِيُرۡضُوۡكُمۡۚ وَاللّٰهُ وَرَسُوۡلُهٗۤ اَحَقُّ اَنۡ يُّرۡضُوۡهُ اِنۡ كَانُوۡا مُؤۡمِنِيۡنَ ٦٢
يَحۡلِفُوۡنَ بِاللّٰهِ لَـكُمۡ لِيُرۡضُوۡكُمۡۚ وَاللّٰهُ وَرَسُوۡلُهٗۤ اَحَقُّ اَنۡ يُّرۡضُوۡهُ اِنۡ كَانُوۡا مُؤۡمِنِيۡنَ ٦٢
(૬૨) તેઓ ફક્ત તમને ખુશ કરવા માટે તમારા સામે અલ્લાહની કસમ ખાઈ લે છે, જો તેઓ ઈમાનવાળા હોત તો અલ્લાહ અને તેના રસૂલ વધારે હકદાર છે કે તેઓ તેમને ખુશ કરવાની ફિકર કરે.
اَلَمۡ يَعۡلَمُوۡۤا اَنَّهٗ مَنۡ يُّحَادِدِ اللّٰهَ وَرَسُوۡلَهٗ فَاَنَّ لَهٗ نَارَ جَهَـنَّمَ خَالِدًا فِيۡهَا ؕ ذٰ لِكَ الۡخِزۡىُ الۡعَظِيۡمُ ٦٣
اَلَمۡ يَعۡلَمُوۡۤا اَنَّهٗ مَنۡ يُّحَادِدِ اللّٰهَ وَرَسُوۡلَهٗ فَاَنَّ لَهٗ نَارَ جَهَـنَّمَ خَالِدًا فِيۡهَا ؕ ذٰ لِكَ الۡخِزۡىُ الۡعَظِيۡمُ ٦٣
(૬૩) શું તેઓ નથી જાણતા કે જે કોઈ અલ્લાહ અને તેના રસૂલનો વિરોધ કરશે તેના માટે બેશક જહન્નમની આગ છે, જેમાં તેઓ હંમેશા રહેનારા છે, આ ઘણું મોટું અપમાન છે.
يَحۡذَرُ الۡمُنٰفِقُوۡنَ اَنۡ تُنَزَّلَ عَلَيۡهِمۡ سُوۡرَةٌ تُنَبِّئُهُمۡ بِمَا فِىۡ قُلُوۡبِهِمۡ ؕ قُلِ اسۡتَهۡزِءُوۡا ۚ اِنَّ اللّٰهَ مُخۡرِجٌ مَّا تَحۡذَرُوۡنَ ٦٤
يَحۡذَرُ الۡمُنٰفِقُوۡنَ اَنۡ تُنَزَّلَ عَلَيۡهِمۡ سُوۡرَةٌ تُنَبِّئُهُمۡ بِمَا فِىۡ قُلُوۡبِهِمۡ ؕ قُلِ اسۡتَهۡزِءُوۡا ۚ اِنَّ اللّٰهَ مُخۡرِجٌ مَّا تَحۡذَرُوۡنَ ٦٤
(૬૪) મુનાફિકો (દંભીઓ)ને (દરેક સમયે) એ ડર રહે છે કે ક્યાંક તેમના (મુસલમાનો) ઉપર કોઈ આયત ન ઉતરે, જે તેમના દિલોની વાતો તેમને બતાવી દે, કહી દો કે તમે મજાક ઉડાવતા રહો, બેશક અલ્લાહ (તઆલા) તેને જાહેર કરવાવાળો છે જેનાથી તમે ડરી રહ્યા છો.
وَلَٮِٕنۡ سَاَلۡتَهُمۡ لَيَـقُوۡلُنَّ اِنَّمَا كُنَّا نَخُوۡضُ وَنَلۡعَبُؕ قُلۡ اَبِاللّٰهِ وَاٰيٰتِهٖ وَرَسُوۡلِهٖ كُنۡتُمۡ تَسۡتَهۡزِءُوۡنَ ٦٥
وَلَٮِٕنۡ سَاَلۡتَهُمۡ لَيَـقُوۡلُنَّ اِنَّمَا كُنَّا نَخُوۡضُ وَنَلۡعَبُؕ قُلۡ اَبِاللّٰهِ وَاٰيٰتِهٖ وَرَسُوۡلِهٖ كُنۡتُمۡ تَسۡتَهۡزِءُوۡنَ ٦٥
(૬૫) જો તમે તેમને પૂછશો તો સ્પષ્ટ કહી દેશે કે અમે તો આમ જ પરસ્પર મજાક મશ્કરી કરી રહ્યા હતા. કહી દો કે “અલ્લાહ, તેની આયતો અને તેનો રસૂલ જ તમારી મજાક મશ્કરીના માટે બાકી રહી ગયા છે ?”[1]
[1] મુનાફિકો અલ્લાહની આયતોનો મજાક ઉડાવતા હતા, ઈમાનવાળાઓનું અપમાન કરતા હતા, ત્યાં સુધી કે રસૂલુલ્લાહ (ﷺ) ના વિશે બૂરી વાત કરવામાં પરહેજ કરતા ન હતા, જેની જાણ કોઈ રીતે ઈમાનવાળાઓ અને રસૂલુલ્લાહ (ﷺ) ને થઈ જતી, પરંતુ જો તેમને પૂછવામાં આવતુ તો ફરી જતા અને કહેતા કે અમે તો પરસ્પર હસી-મજાક કરતા હતા. અલ્લાહ તઆલાએ ફરમાવ્યું કે, “હસી-મજાકના માટે તમારા સામે અલ્લાહ અને તેની આયતો અને તેના રસૂલ જ રહી ગયા છે ?'' મતલબ એ છે કે જો તમારો આશય પરસ્પર હસી-મજાકનો હોત તો તેમાં અલ્લાહ, તેની આયતો અને રસૂલ વચ્ચે કેમ આવતા? આ તે ઈર્ષા અને જલન તરફ ઈશારો છે જે અલ્લાહની આયતો અને અમારા પયગંબરના વિરૂધ્ધ તમારા દિલોમાં છે.
لَا تَعۡتَذِرُوۡا قَدۡ كَفَرۡتُمۡ بَعۡدَ اِيۡمَانِكُمۡ ؕ اِنۡ نَّـعۡفُ عَنۡ طَآٮِٕفَةٍ مِّنۡكُمۡ نُـعَذِّبۡ طَآٮِٕفَةً ۢ بِاَنَّهُمۡ كَانُوۡا مُجۡرِمِيۡنَ ٦٦ع
لَا تَعۡتَذِرُوۡا قَدۡ كَفَرۡتُمۡ بَعۡدَ اِيۡمَانِكُمۡ ؕ اِنۡ نَّـعۡفُ عَنۡ طَآٮِٕفَةٍ مِّنۡكُمۡ نُـعَذِّبۡ طَآٮِٕفَةً ۢ بِاَنَّهُمۡ كَانُوۡا مُجۡرِمِيۡنَ ٦٦ع
(૬૬) તમે બહાના ન બનાવો, બેશક તમે ઈમાન લાવ્યા પછી કાફિર થઈ ગયા, જો અમે તમારામાંથી કેટલાક લોકોથી અનદેખી કરી પણ લઈએ તો કેટલાક લોકોને તેમના જુલમની સખત સજા પણ આપીશું. (ع-૮)
Page updated
Google Sites
Report abuse