Surah Al-Jinn
સૂરહ અલ-જિન્ન
Embedded Files
નીચે આપેલી આયતોની તિલાવત સાંભળવા માટે Play બટન પર ક્લિક કરો.
بِسۡمِ اللهِ الرَّحۡمٰنِ الرَّحِيۡمِ
بِسۡمِ اللهِ الرَّحۡمٰنِ الرَّحِيۡمِ
અલ્લાહના નામથી શરૂ કરુ છું જે અત્યંત કૃપાળુ અને દયાળુ છે.
قُلۡ اُوۡحِىَ اِلَىَّ اَنَّهُ اسۡتَمَعَ نَفَرٌ مِّنَ الۡجِنِّ فَقَالُوۡۤا اِنَّا سَمِعۡنَا قُرۡاٰنًا عَجَبًا ۙ١
قُلۡ اُوۡحِىَ اِلَىَّ اَنَّهُ اسۡتَمَعَ نَفَرٌ مِّنَ الۡجِنِّ فَقَالُوۡۤا اِنَّا سَمِعۡنَا قُرۡاٰنًا عَجَبًا ۙ١
(૧) (હે મુહમ્મદ (ﷺ)!) તમે કહી દો કે, “મને વહી કરવામાં આવી કે જિન્નતોના એક જૂથે (કુરઆન) સાંભળ્યું અને કહ્યું કે, “અમે એક અદ્ભૂત કુરઆન સાંભળ્યું છે. [1]
[1] આ ઘટના સૂરહ અહકાફ-29માં આવી ચૂકી છે કે નબી (ﷺ) વાદીએ નખલામાં સહાબાઓને ફજરની નમાઝ પઢાવી રહ્યા હતા કે કેટલાક જિન્નાતો ત્યાંથી પસાર થયા તો તેમણે આપનું કુરઆન સાંભળ્યુ, જેનાથી તેઓ પ્રભાવિત થયા. અહીં બતાવવામાં આવી રહ્યું છે કે તે સમયે જિન્નાતોનું કુરઆન સાંભળવું આપને ખબર નહતી, બલ્કે વહીના વડે આપને સૂચિત કરવામાં આવ્યા.
يَّهۡدِىۡۤ اِلَى الرُّشۡدِ فَاٰمَنَّا بِهٖ ؕ وَلَنۡ نُّشۡرِكَ بِرَبِّنَاۤ اَحَدًا ۙ٢
يَّهۡدِىۡۤ اِلَى الرُّشۡدِ فَاٰمَنَّا بِهٖ ؕ وَلَنۡ نُّشۡرِكَ بِرَبِّنَاۤ اَحَدًا ۙ٢
(૨) જે સાચા માર્ગ તરફ માર્ગદર્શન આપે છે અમે તો તેના ઉપર ઈમાન લાવી ચૂક્યા, (હવે) અમે કદી પણ પોતાના રબના સાથે કોઈને ભાગીદાર નહિં બનાવીએ.
وَّاَنَّهٗ تَعٰلٰى جَدُّ رَبِّنَا مَا اتَّخَذَ صَاحِبَةً وَّلَا وَلَدًا ۙ٣
وَّاَنَّهٗ تَعٰلٰى جَدُّ رَبِّنَا مَا اتَّخَذَ صَاحِبَةً وَّلَا وَلَدًا ۙ٣
(૩) અને બેશક અમારા રબની શાન ખૂબ જ ઉચ્ચ અને મહાન છે, ન તેણે કોઈને પોતાની પત્ની બનાવી છે અને ન કોઈને સંતાન”
وَّ اَنَّهٗ كَانَ يَقُوۡلُ سَفِيۡهُنَا عَلَى اللّٰهِ شَطَطًا ۙ٤
وَّ اَنَّهٗ كَانَ يَقُوۡلُ سَفِيۡهُنَا عَلَى اللّٰهِ شَطَطًا ۙ٤
(૪) અને બેશક “આપણામાંનો બેવકૂફ અલ્લાહના વિશે જૂઠી વાતો કહેતો હતો.” [2]
[2] (سَفِيهُنَا) (અમારો બેવકૂફ)થી મતલબ કેટલાકે શેતાન લીધો છે કેટલાકે તેના સાથી જિન્નાત , તો કેટલાકે સામાન્ય રીતે તે દરેક વ્યક્તિ લીધો છે જે આ ખોટો ભ્રમ રાખે છે કે અલ્લાહની સંતાન છે. (سَطَطاً) ના ઘણા અર્થ કરવામાં આવ્યા છે જુલ્મ, જૂઠ, અસત્ય અને કુફ્રમાં વધેલો વગેરે. મકસદ વચ્ચેના માર્ગથી દૂરી અને હદ પાર કરી જવી. એટલે કે અલ્લાહની સંતાન છે તે એવા બેવફૂકોની વાત છે જે વચ્ચેના માર્ગથી અને સીધા માર્ગથી દૂર, હદથી વધીને, જૂઠા અને આરોપ લગાડનારા છે.
وَّاَنَّا ظَنَنَّاۤ اَنۡ لَّنۡ تَقُوۡلَ الۡاِنۡسُ وَالۡجِنُّ عَلَى اللّٰهِ كَذِبًا ۙ٥
وَّاَنَّا ظَنَنَّاۤ اَنۡ لَّنۡ تَقُوۡلَ الۡاِنۡسُ وَالۡجِنُّ عَلَى اللّٰهِ كَذِبًا ۙ٥
(૫) અને “અમે તો એમ જ સમજતા રહ્યા કે અસંભવ છે કે મનુષ્ય અને જિન્નાત અલ્લાહ પર જૂઠી વાતો ઘડે” [3]
[3] એટલા માટે અમે તેની પુષ્ટિ કરતા રહ્યા અને અલ્લાહના બારામાં એવી આસ્થા (અકીદો) રાખતા રહ્યા ત્યાં સુધી કે અમે કુરઆન સાંભળ્યુ તો અમારા પર આવા અકીદાનું જૂઠું હોવું જાહેર થઈ ગયું.
وَّاَنَّهٗ كَانَ رِجَالٌ مِّنَ الۡاِنۡسِ يَعُوۡذُوۡنَ بِرِجَالٍ مِّنَ الۡجِنِّ فَزَادُوۡهُمۡ رَهَقًا ۙ٦
وَّاَنَّهٗ كَانَ رِجَالٌ مِّنَ الۡاِنۡسِ يَعُوۡذُوۡنَ بِرِجَالٍ مِّنَ الۡجِنِّ فَزَادُوۡهُمۡ رَهَقًا ۙ٦
(૬) હકીકત એ છે કે કેટલાક મનુષ્યો કેટલાક જિન્નાતો પાસે પનાહ માંગતા હતા જેનાથી જિન્નાતો પોતાના ઘમંડમાં ખૂબ આગળ વધી ગયા. [4]
[4] અજ્ઞાનકાળમાં એક પ્રથા એ પણ હતી કે તેઓ કોઈ મુસાફરી પર જતા તો જે વાદીમાં રોકાતા ત્યાંના જિન્નાતોથી પનાહ માંગતા, જેવી રીતે કોઈ વિસ્તારના સરદાર અથવા મોટા વ્યક્તિની પનાહ માંગવામાં આવે છે. ઈસ્લામે આને ખતમ કરી અને ફક્ત એક અલ્લાહથી પનાહ માંગવા પર ભાર મૂક્યો.
وَّاَنَّهُمۡ ظَنُّوۡا كَمَا ظَنَنۡتُمۡ اَنۡ لَّنۡ يَّبۡعَثَ اللّٰهُ اَحَدًا ۙ٧
وَّاَنَّهُمۡ ظَنُّوۡا كَمَا ظَنَنۡتُمۡ اَنۡ لَّنۡ يَّبۡعَثَ اللّٰهُ اَحَدًا ۙ٧
(૭) અને એમણે (મનુષ્યોએ) પણ જિન્નાતોની જેમ એવું સમજી લીધું કે અલ્લાહ ક્યારેય કોઈને પણ નહિં મોકલે. (અથવા કોઈને ફરીથી જીવિત નહિં કરે)
وَّاَنَّا لَمَسۡنَا السَّمَآءَ فَوَجَدۡنٰهَا مُلِئَتۡ حَرَسًا شَدِيۡدًا وَّشُهُبًا ۙ٨
وَّاَنَّا لَمَسۡنَا السَّمَآءَ فَوَجَدۡنٰهَا مُلِئَتۡ حَرَسًا شَدِيۡدًا وَّشُهُبًا ۙ٨
(૮) અને અમે આકાશને તપાસીને જોયું તો તેને સખત પહેરેદારો અને તેજ અંગારાઓથી ભરેલું જોયું.
وَّاَنَّا كُنَّا نَقۡعُدُ مِنۡهَا مَقَاعِدَ لِلسَّمۡعِ ؕ فَمَنۡ يَّسۡتَمِعِ الۡاٰنَ يَجِدۡ لَهٗ شِهَابًا رَّصَدًا ۙ٩
وَّاَنَّا كُنَّا نَقۡعُدُ مِنۡهَا مَقَاعِدَ لِلسَّمۡعِ ؕ فَمَنۡ يَّسۡتَمِعِ الۡاٰنَ يَجِدۡ لَهٗ شِهَابًا رَّصَدًا ۙ٩
(૯) અને આનાથી પહેલા અમે વાતો સાંભળવા માટે આકાશમાં જઈને ઠેક-ઠેકાણે બેસતા હતા, હવે જે કોઈ પણ કાન લગાવે તે પોતાના માટે એક અંગારો જુએ છે.
وَّاَنَّا لَا نَدۡرِىۡۤ اَشَرٌّ اُرِيۡدَ بِمَنۡ فِى الۡاَرۡضِ اَمۡ اَرَادَ بِهِمۡ رَبُّهُمۡ رَشَدًا ۙ١٠
وَّاَنَّا لَا نَدۡرِىۡۤ اَشَرٌّ اُرِيۡدَ بِمَنۡ فِى الۡاَرۡضِ اَمۡ اَرَادَ بِهِمۡ رَبُّهُمۡ رَشَدًا ۙ١٠
(૧૦) અને અમે નથી જાણતા કે ધરતીવાળાઓના સાથે કોઈ બૂરાઈનો ઈરાદો કર્યો છે અથવા તેમના રબનો ઈરાદો તેમના સાથે ભલાઈનો છે.
وَّاَنَّا مِنَّا الصّٰلِحُوۡنَ وَمِنَّا دُوۡنَ ذٰلِكَؕ كُنَّا طَرَآٮِٕقَ قِدَدًا ۙ١١
وَّاَنَّا مِنَّا الصّٰلِحُوۡنَ وَمِنَّا دُوۡنَ ذٰلِكَؕ كُنَّا طَرَآٮِٕقَ قِدَدًا ۙ١١
(૧૧) અને એ કે કેટલાક તો આપણામાંથી નેક છે અને કેટલાક તેના ઉલટ પણ છે આપણે વિવિધ પ્રકારે વહેંચાયેલા છીએ. [5]
[5] (قِدَدٌ) (વસ્તુના ટુકડા) (صَارَ القَومُ قِدَدً) તે સમયે બોલવામાં આવે છે જયારે તેમની હાલત એકબીજાથી અલગ હોય, એટલે કે આપણે ઘણા સમૂહો અને વિચારોમાં વહેંચાયેલા છીએ, એટલે કે જિન્નાતોમાં પણ મુસલમાન, કાફીર, યહુદી, ઈસાઈ, મજૂસી વગેરે છે. કેટલાક કહે છે કે તેમનામાં પણ મુસલમાનોની જેમ કદરિયા, મુરજિયા, રાફિજા વગેરે છે. (ફતહુલ કદીર)
وَّاَنَّا ظَنَنَّاۤ اَنۡ لَّنۡ نُّعۡجِزَ اللّٰهَ فِى الۡاَرۡضِ وَلَنۡ نُّعۡجِزَهٗ هَرَبًا ۙ١٢
وَّاَنَّا ظَنَنَّاۤ اَنۡ لَّنۡ نُّعۡجِزَ اللّٰهَ فِى الۡاَرۡضِ وَلَنۡ نُّعۡجِزَهٗ هَرَبًا ۙ١٢
(૧૨) અને અમને સંપૂર્ણ વિશ્વાસ થઈ ગયો કે અમે અલ્લાહ (તઆલા)ને ધરતી ઉપર કદી પણ લાચાર નથી કરી શકતા અને ન અમે ભાગીને તેને હરાવી શકીએ છીએ. [6]
[6] અહીં (ظَنَّ) યકીનના અર્થમાં છે જેવું કે બીજી જગ્યાએ પણ છે.
وَّاَنَّا لَمَّا سَمِعۡنَا الۡهُدٰٓى اٰمَنَّا بِهٖ ؕ فَمَنۡ يُّؤۡمِنۡۢ بِرَبِّهٖ فَلَا يَخَافُ بَخۡسًا وَّلَا رَهَقًا ۙ١٣
وَّاَنَّا لَمَّا سَمِعۡنَا الۡهُدٰٓى اٰمَنَّا بِهٖ ؕ فَمَنۡ يُّؤۡمِنۡۢ بِرَبِّهٖ فَلَا يَخَافُ بَخۡسًا وَّلَا رَهَقًا ۙ١٣
(૧૩) અને અમે સન્માર્ગ (સીધા માર્ગ)ની વાત સાંભળતા જ તેના પર ઈમાન લઈ આવ્યા, અને જે કોઈ પણ પોતાના રબ પર ઈમાન લાવશે તેને ન કોઈ નુકસાનનો ડર છે ન જુલ્મનો (અને ન દુઃખનો)
وَّاَنَّا مِنَّا الۡمُسۡلِمُوۡنَ وَمِنَّا الۡقٰسِطُوۡنَؕ فَمَنۡ اَسۡلَمَ فَاُولٰٓٮِٕكَ تَحَرَّوۡا رَشَدًا ١٤
وَّاَنَّا مِنَّا الۡمُسۡلِمُوۡنَ وَمِنَّا الۡقٰسِطُوۡنَؕ فَمَنۡ اَسۡلَمَ فَاُولٰٓٮِٕكَ تَحَرَّوۡا رَشَدًا ١٤
(૧૪) અને આપણામાંથી કેટલાક મુસલમાન છે અને કેટલાક અન્યાયી છે તો જેઓ મુસલમાન થઈ ગયા તેમણે સીધો માર્ગ શોધી લીધો. [7]
[7] એટલે કે જે મુહમ્મદ (ﷺ) ની નબૂવત પર ઈમાન લઈ આવે તે મુસલમાન અને જે ઈન્કાર કરે તે અન્યાયી છે.
وَاَمَّا الۡقٰسِطُوۡنَ فَكَانُوۡا لِجَهَنَّمَ حَطَبًا ۙ١٥
وَاَمَّا الۡقٰسِطُوۡنَ فَكَانُوۡا لِجَهَنَّمَ حَطَبًا ۙ١٥
(૧૫) અને જેઓ જાલિમ છે તેઓ જ જહન્નમનું બળતણ બનવાના છે. [8]
[8] આનાથી માલૂમ થયું કે મનુષ્યની જેમ જિન્નાતો પણ જન્નત અને જહન્નમમાં જશે, તેમાંથી કાફિર જહન્નમમાં અને મુસલમાન જન્નતમાં, અહીં સુધી જિન્નાતોની વાત પૂરી થઈ ગઈ હવે આગળ ફરી અલ્લાહનો કોલ છે.
وَّاَنْ لَّوِ اسۡتَقَامُوۡا عَلَى الطَّرِيۡقَةِ لَاَسۡقَيۡنٰهُمۡ مَّآءً غَدَقًا ۙ١٦
وَّاَنْ لَّوِ اسۡتَقَامُوۡا عَلَى الطَّرِيۡقَةِ لَاَسۡقَيۡنٰهُمۡ مَّآءً غَدَقًا ۙ١٦
(૧૬) અને એ કે જો આ લોકો સીધા માર્ગ ઉપર મક્કમ રહેતા તો જરૂર અમે તેમને ખૂબ જ વધારે પાણી પીવડાવતા.
لِّنَفۡتِنَهُمۡ فِيۡهِ ؕ وَمَنۡ يُّعۡرِضۡ عَنۡ ذِكۡرِ رَبِّهٖ يَسۡلُكۡهُ عَذَابًا صَعَدًا ۙ١٧
لِّنَفۡتِنَهُمۡ فِيۡهِ ؕ وَمَنۡ يُّعۡرِضۡ عَنۡ ذِكۡرِ رَبِّهٖ يَسۡلُكۡهُ عَذَابًا صَعَدًا ۙ١٧
(૧૭) જેથી અમે તેમાંથી તેમની કસોટી કરીએ અને જે વ્યક્તિ પોતાના રબના ઝિક્ર (સ્મરણ)થી મોઢું ફેરવી લેશે તો અલ્લાહ (તઆલા) તેને સખત અઝાબમાં નાખી દેશે.
وَّاَنَّ الۡمَسٰجِدَ لِلّٰهِ فَلَا تَدۡعُوۡا مَعَ اللّٰهِ اَحَدًا ۙ١٨
وَّاَنَّ الۡمَسٰجِدَ لِلّٰهِ فَلَا تَدۡعُوۡا مَعَ اللّٰهِ اَحَدًا ۙ١٨
(૧૮) અને એ કે મસ્જીદો ફક્ત અલ્લાહ માટે જ (ખાસ) છે જેથી તેમાં અલ્લાહના સાથે બીજા કોઈને ન પોકારો. [9]
[9] (مسجد) નો મતલબ સિજદાની જગ્યા છે. સિજદો પણ નમાઝનો એક રુકન છે. એટલા માટે નમાઝ પઢવાની જગ્યાને મસ્જિદ કહેવામાં આવે છે. આયતનો અર્થ સ્પષ્ટ છે કે મસ્જિદોનો મકસદ ફક્ત એક અલ્લાહની બંદગી છે, એટલા માટે મસ્જિદોમાં કોઈ બીજાની બંદગી, કોઈ બીજાથી દુઆ, ફરિયાદ અને કોઈ બીજાથી મદદ માટે પોકાર કરવી વૈદ્ય (જાઈઝ) નથી. જો અહીં પણ અલ્લાહના સિવાય બીજા કોઈને પોકારવામાં આવે તો આ ખૂબ જ બૂરૂ અને મોટો જુલ્મ થશે, પરંતુ બદકિસ્મતીથી માત્ર નામના મુસલમાન હવે મસ્જિદોમાં પણ અલ્લાહના સાથે બીજાઓને મદદ માટે પોકારે છે, બલ્કે મસ્જિદમાં એવા લેખો લટકાવે છે જેમાં અલ્લાહને છોડીને બીજાને મદદ માટે પોકારવામાં આવે છે.
وَّاَنَّهٗ لَمَّا قَامَ عَبۡدُ اللّٰهِ يَدۡعُوۡهُ كَادُوۡا يَكُوۡنُوۡنَ عَلَيۡهِ لِبَدًا ؕ١٩ع
وَّاَنَّهٗ لَمَّا قَامَ عَبۡدُ اللّٰهِ يَدۡعُوۡهُ كَادُوۡا يَكُوۡنُوۡنَ عَلَيۡهِ لِبَدًا ؕ١٩ع
(૧૯) અને જ્યારે અલ્લાહનો બંદો તેની ઈબાદત માટે ઊભો થયો તો નજીક હતુ કે તેઓ ભીડ બનીને તેના પર તૂટી પડે. (ع-૧) [10]
[10] (عَبْد اللّه) (અલ્લાહનો દાસ)થી મતલબ રસૂલુલ્લાહ (ﷺ) છે મતલબ છે કે જિન્નાત અને મનુષ્ય મળીને ચાહે છે કે અલ્લાહના આ પ્રકાશને પોતાની ફૂંકો વડે ઓલવી નાખે, આના બીજા અર્થ પણ વર્ણન કરવામાં આવ્યા છે, પરંતુ ઈમામ ઈબ્ને કસીરે આને પ્રાધાન્ય આપ્યુ છે.
Page updated
Google Sites
Report abuse