Embedded Files
بِسۡمِ اللهِ الرَّحۡمٰنِ الرَّحِيۡمِ
بِسۡمِ اللهِ الرَّحۡمٰنِ الرَّحِيۡمِ
અલ્લાહના નામથી શરૂ કરુ છું જે અત્યંત કૃપાળુ અને દયાળુ છે.
يٰۤاَيُّهَا الَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡا لَا تُقَدِّمُوۡا بَيۡنَ يَدَىِ اللّٰهِ وَرَسُوۡلِهٖ وَ اتَّقُوا اللّٰهَؕ اِنَّ اللّٰهَ سَمِيۡعٌ عَلِيۡمٌ ١
يٰۤاَيُّهَا الَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡا لَا تُقَدِّمُوۡا بَيۡنَ يَدَىِ اللّٰهِ وَرَسُوۡلِهٖ وَ اتَّقُوا اللّٰهَؕ اِنَّ اللّٰهَ سَمِيۡعٌ عَلِيۡمٌ ١
(૧) હે ઈમાનવાળાઓ! અલ્લાહ અને તેના રસૂલથી આગળ ન વધો,[1] અને અલ્લાહથી ડરતા રહો, બેશક અલ્લાહ (તઆલા) બધું જ સાંભળનાર અને જાણનાર છે.
[1] એટલે કે ધર્મના વિશે જાતે કોઈ નિર્ણય ન કરો, ન પોતાની અક્કલ અને સમજને પ્રાથમિકતા આપો, પરંતુ અલ્લાહ અને તેના રસૂલના હુકમોનું પાલન કરો, પોતાના તરફથી ધર્મમાં વધારો અથવા નવી વાતો (બિદઅત) બનાવવી અલ્લાહ અને રસૂલથી આગળ વધવું છે જે કોઈ પણ ઈમાનવાળાને લાયક નથી. એવી રીતે કોઈ ફતવો કુરઆન અને હદીસમાં વિચાર કર્યા વગર આપવામાં ન આવે અને ફતવો આપી દીધા પછી જો કુરઆન અને હદીસના વિરૂધ્ધ હોવાનું સ્પષ્ટ થઈ જાય તો તેના પર મક્કમ રહેવું પણ આ આયતમાં આપેલ પરવાનગીના વિરૂધ્ધ છે. મુસલમાનનું આચરણ (અખલાક) તો અલ્લાહ અને રસૂલના હુકમ આગળ સમર્પણ અને અનુસરણ માટે માથું ઝૂકાવી દેવું છે નહિ કે એના મુકાબલામાં પોતાની વાત અથવા કોઈ ઈમામના વિચાર પર મક્કમ રહેવું.
يٰۤاَيُّهَا الَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡا لَا تَرۡفَعُوۡۤا اَصۡوَاتَكُمۡ فَوۡقَ صَوۡتِ النَّبِىِّ وَلَا تَجۡهَرُوۡا لَهٗ بِالۡقَوۡلِ كَجَهۡرِ بَعۡضِكُمۡ لِبَعۡضٍ اَنۡ تَحۡبَطَ اَعۡمَالُكُمۡ وَاَنۡـتُمۡ لَا تَشۡعُرُوۡنَ ٢
يٰۤاَيُّهَا الَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡا لَا تَرۡفَعُوۡۤا اَصۡوَاتَكُمۡ فَوۡقَ صَوۡتِ النَّبِىِّ وَلَا تَجۡهَرُوۡا لَهٗ بِالۡقَوۡلِ كَجَهۡرِ بَعۡضِكُمۡ لِبَعۡضٍ اَنۡ تَحۡبَطَ اَعۡمَالُكُمۡ وَاَنۡـتُمۡ لَا تَشۡعُرُوۡنَ ٢
(૨) હે ઈમાનવાળાઓ! પોતાનો અવાજ નબીના અવાજથી ઊંચો ન કરો અને ન તેમના સાથે ઊંચા અવાજમાં વાત કરો જેવી રીતે પરસ્પર એકબીજા સાથે કરો છો. (ક્યાંક એવું ન બને) કે તમારા કર્મો બેકાર થઈ જાય અને તમને ખબર પણ ન પડે.[1]
[1] આમાં રસૂલુલ્લાહ (ﷺ) ના માટે આદર-સન્માનનું વર્ણન છે.
اِنَّ الَّذِيۡنَ يَغُضُّوۡنَ اَصۡوَاتَهُمۡ عِنۡدَ رَسُوۡلِ اللّٰهِ اُولٰٓٮِٕكَ الَّذِيۡنَ امۡتَحَنَ اللّٰهُ قُلُوۡبَهُمۡ لِلتَّقۡوٰىؕ لَهُمۡ مَّغۡفِرَةٌ وَّاَجۡرٌ عَظِيۡمٌ ٣
اِنَّ الَّذِيۡنَ يَغُضُّوۡنَ اَصۡوَاتَهُمۡ عِنۡدَ رَسُوۡلِ اللّٰهِ اُولٰٓٮِٕكَ الَّذِيۡنَ امۡتَحَنَ اللّٰهُ قُلُوۡبَهُمۡ لِلتَّقۡوٰىؕ لَهُمۡ مَّغۡفِرَةٌ وَّاَجۡرٌ عَظِيۡمٌ ٣
(૩) હકીક્તમાં જે લોકો રસૂલુલ્લાહ (ﷺ) ના સામે પોતાનો અવાજ ધીમો રાખે છે, આ તે જ લોકો છે જેમના દિલોને અલ્લાહે પરહેઝગારી (તકવા) માટે પારખી લીધા છે, તેમના માટે માફી અને મહાન બદલો છે.[1]
[1] આમાં તે લોકોની પ્રશંસા છે જે રસૂલુલ્લાહ (ﷺ) ની માન-મર્યાદાને ધ્યાનમાં રાખી પોતાનો અવાજ ધીમો રાખે છે.
اِنَّ الَّذِيۡنَ يُنَادُوۡنَكَ مِنۡ وَّرَآءِ الۡحُجُرٰتِ اَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡقِلُوۡنَ ٤
اِنَّ الَّذِيۡنَ يُنَادُوۡنَكَ مِنۡ وَّرَآءِ الۡحُجُرٰتِ اَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡقِلُوۡنَ ٤
(૪) બેશક જે લોકો તમને ઓરડાના બહારથી બોલાવે છે તેમનામાંથી મોટા ભાગના (પૂરી રીતે) બુદ્ધિહિન છે.[1]
[1] આ આયત કબીલા બનૂ તમીમના કેટલાક બદ્દુ અરબીઓના વિશે ઉતરી, જમણે એક દિવસે બપોરના સમયે જે રસૂલુલ્લાહ (ﷺ) ના આરામનો સમય હતો ત્યારે બહારથી ઊભા રહી સામાન્ય લોકોના અંદાજમાં હે મુહમ્મદ, હે મુહમ્મદની બૂમો પાડી, જેથી આપ (ﷺ) બહાર આવ્યા. (મુસનદ અહમદ 3/488-6/394) અલ્લાહે ફરમાવ્યું કે આમનામાં વધારે પડતા બુદ્ધિહીન છે આનો અર્થ એ થયો કે નબી (ﷺ) ના પ્રતાપ (જલાલ) અને માન-મર્યાદાને ધ્યાનમાં ન રાખવી બેવકૂફી છે.
وَلَوۡ اَنَّهُمۡ صَبَرُوۡا حَتّٰى تَخۡرُجَ اِلَيۡهِمۡ لَـكَانَ خَيۡرًا لَّهُمۡؕ وَاللّٰهُ غَفُوۡرٌ رَّحِيۡمٌ ٥
وَلَوۡ اَنَّهُمۡ صَبَرُوۡا حَتّٰى تَخۡرُجَ اِلَيۡهِمۡ لَـكَانَ خَيۡرًا لَّهُمۡؕ وَاللّٰهُ غَفُوۡرٌ رَّحِيۡمٌ ٥
(૫) અને જો આ લોકો ત્યાં સુધી સબ્ર કરતા કે તમે (પોતે) તેમના પાસે આવી જતા તો આ તેમના માટે બહેતર હતું, અને અલ્લાહ (તઆલા) દરગુજર કરનાર દયાળુ છે.
يٰۤاَيُّهَا الَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡۤا اِنۡ جَآءَكُمۡ فَاسِقٌ ۢ بِنَبَاٍ فَتَبَيَّنُوۡۤا اَنۡ تُصِيۡبُوۡا قَوۡمًا ۢ بِجَهَالَةٍ فَتُصۡبِحُوۡا عَلٰى مَا فَعَلۡتُمۡ نٰدِمِيۡنَ ٦
يٰۤاَيُّهَا الَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡۤا اِنۡ جَآءَكُمۡ فَاسِقٌ ۢ بِنَبَاٍ فَتَبَيَّنُوۡۤا اَنۡ تُصِيۡبُوۡا قَوۡمًا ۢ بِجَهَالَةٍ فَتُصۡبِحُوۡا عَلٰى مَا فَعَلۡتُمۡ نٰدِمِيۡنَ ٦
(૬) હે ઈમાનવાળાઓ! જો તમને કોઈ દુરાચારી (ફાસિક) ખબર આપે તો તમે તેની સારી રીતે તપાસ કરી લો,[1] (એવું ન બને) કે જાણકારી ન હોવાના કારણે કોઈ સમુદાયને નુકસાન પહોંચાડી દો, પછી પોતાના કૃત્ય ૫ર પસ્તાવા લાગો.
[1] આ આયત મોટાભાગના વ્યાખ્યાકારોના વિચારમાં હજરત વલીદ બિન ઉકબાના બારામાં ઉતરી છે, જેમને નબી (ﷺ) એ બનૂ મુસ્તલિકના સદકા વસૂલ કરવા માટે મોકલ્યા હતા, પરંતુ તેમણે આવીને ખબર આપી કે તેઓએ સદકો આપવાનો ઈન્કાર કરી દીધો છે, જેનાથી આપે તેમના ઉપર હુમલો કરવાનો ઈરાદો કર્યો, પછી ખબર પડી અને આ વાત ખોટી હતી અને વલીદ (રઝી) ત્યાં ગયા જ ન હતા.
وَاعۡلَمُوۡۤا اَنَّ فِيۡكُمۡ رَسُوۡلَ اللّٰهِؕ لَوۡ يُطِيۡعُكُمۡ فِىۡ كَثِيۡرٍ مِّنَ الۡاَمۡرِ لَعَنِتُّمۡ وَ لٰـكِنَّ اللّٰهَ حَبَّبَ اِلَيۡكُمُ الۡاِيۡمَانَ وَزَيَّنَهٗ فِىۡ قُلُوۡبِكُمۡ وَكَرَّهَ اِلَيۡكُمُ الۡكُفۡرَ وَالۡفُسُوۡقَ وَالۡعِصۡيَانَؕ اُولٰٓٮِٕكَ هُمُ الرّٰشِدُوۡنَۙ ٧
وَاعۡلَمُوۡۤا اَنَّ فِيۡكُمۡ رَسُوۡلَ اللّٰهِؕ لَوۡ يُطِيۡعُكُمۡ فِىۡ كَثِيۡرٍ مِّنَ الۡاَمۡرِ لَعَنِتُّمۡ وَ لٰـكِنَّ اللّٰهَ حَبَّبَ اِلَيۡكُمُ الۡاِيۡمَانَ وَزَيَّنَهٗ فِىۡ قُلُوۡبِكُمۡ وَكَرَّهَ اِلَيۡكُمُ الۡكُفۡرَ وَالۡفُسُوۡقَ وَالۡعِصۡيَانَؕ اُولٰٓٮِٕكَ هُمُ الرّٰشِدُوۡنَۙ ٧
(૭) અને જાણી લો કે તમારામાં અલ્લાહના રસુલ મોજૂદ છે, જો તે ઘણીખરી વાતોમાં તમારું કહેવું માનતા રહે તો તમે પોતે મુશ્કેલીમાં મૂકાઈ જાઓ, પરંતુ અલ્લાહે તમારા માટે ઈમાનને પ્રિય બનાવી દીધુ છે અને તેને તમારા દિલોમાં સુશોભિત કરી દીધુ છે અને કુફ્ર અને બૂરાઈ અને નાફરમાનીને તમારી નજરમાં અપ્રિય બનાવી દીધા છે આ જ લોકો માર્ગ પામેલા છે.
فَضۡلًا مِّنَ اللّٰهِ وَنِعۡمَةً ؕ وَاللّٰهُ عَلِيۡمٌ حَكِيۡمٌ ٨
فَضۡلًا مِّنَ اللّٰهِ وَنِعۡمَةً ؕ وَاللّٰهُ عَلِيۡمٌ حَكِيۡمٌ ٨
(૮) અલ્લાહના ઉપકાર અને ને'મતથી,[1] અને અલ્લાહ જાણવાવાળો અને હિકમતવાળો છે.
[1] આ આયત પણ સહાબા (રઝી) ની ઈજ્જત અને તેમના ઈમાન અને સુધાર અને સીધા માર્ગ પર હોવાની સ્પષ્ટ દલીલ છે.
وَاِنۡ طَآٮِٕفَتٰنِ مِنَ الۡمُؤۡمِنِيۡنَ اقۡتَتَلُوۡا فَاَصۡلِحُوۡا بَيۡنَهُمَاۚ فَاِنۡۢ بَغَتۡ اِحۡدٰٮهُمَا عَلَى الۡاُخۡرٰى فَقَاتِلُوا الَّتِىۡ تَبۡغِىۡ حَتّٰى تَفِىۡٓءَ اِلٰٓى اَمۡرِ اللّٰهِ ۚ فَاِنۡ فَآءَتۡ فَاَصۡلِحُوۡا بَيۡنَهُمَا بِالۡعَدۡلِ وَاَقۡسِطُوۡا ؕ اِنَّ اللّٰهَ يُحِبُّ الۡمُقۡسِطِيۡنَ ٩
وَاِنۡ طَآٮِٕفَتٰنِ مِنَ الۡمُؤۡمِنِيۡنَ اقۡتَتَلُوۡا فَاَصۡلِحُوۡا بَيۡنَهُمَاۚ فَاِنۡۢ بَغَتۡ اِحۡدٰٮهُمَا عَلَى الۡاُخۡرٰى فَقَاتِلُوا الَّتِىۡ تَبۡغِىۡ حَتّٰى تَفِىۡٓءَ اِلٰٓى اَمۡرِ اللّٰهِ ۚ فَاِنۡ فَآءَتۡ فَاَصۡلِحُوۡا بَيۡنَهُمَا بِالۡعَدۡلِ وَاَقۡسِطُوۡا ؕ اِنَّ اللّٰهَ يُحِبُّ الۡمُقۡسِطِيۡنَ ٩
(૯) અને જો ઈમાનવાળાઓમાંથી બે જૂથો પરસ્પર લડી પડે તો તેમના વચ્ચે સુલેહ કરાવી દો,[1] પછી જો તેમાંથી એકબીજા પર જુલમ કરે તો તમે (બધા) જે જુલમ કરે છે તે જૂથની સાથે લડો, ત્યાં સુધી કે તેઓ અલ્લાહના હુકમ તરફ પાછા વળે,[2] જો તેઓ પાછા વળે તો ન્યાયપૂર્વક તેમના વચ્ચે સુલેહ કરાવી દો અને ન્યાય કરો, બેશક અલ્લાહ (તઆલા) ન્યાય કરનારાઓને પસંદ કરે છે.
[1] આ સુલેહની રીત એ છે કે તેમને કુરઆન અને હદીસ તરફ બોલાવવામાં આવે એટલે કે તેની રોશનીમાં તેમના મતભેદને હલ કરવામાં આવે.
[2] એટલે કે અલ્લાહ અને તેના રસૂલના હુકમ અનુસાર પોતાનો મતભેદ દૂર કરવા તૈયાર ન હોય અને ફસાદની રીત અપનાવે તો બીજા મુસલમાનોની જવાબદારી છે કે બધા મળીને ફસાદીઓ સાથે લડાઈ કરે, ત્યાં સુધી કે અલ્લાહનો હુકમ માનવા તૈયાર થઈ જાય.
[2] એટલે કે અલ્લાહ અને તેના રસૂલના હુકમ અનુસાર પોતાનો મતભેદ દૂર કરવા તૈયાર ન હોય અને ફસાદની રીત અપનાવે તો બીજા મુસલમાનોની જવાબદારી છે કે બધા મળીને ફસાદીઓ સાથે લડાઈ કરે, ત્યાં સુધી કે અલ્લાહનો હુકમ માનવા તૈયાર થઈ જાય.
اِنَّمَا الۡمُؤۡمِنُوۡنَ اِخۡوَةٌ فَاَصۡلِحُوۡا بَيۡنَ اَخَوَيۡكُمۡوَ اتَّقُوا اللّٰهَ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُوۡنَ ١٠ع
اِنَّمَا الۡمُؤۡمِنُوۡنَ اِخۡوَةٌ فَاَصۡلِحُوۡا بَيۡنَ اَخَوَيۡكُمۡوَ اتَّقُوا اللّٰهَ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُوۡنَ ١٠ع
(૧૦) (યાદ રાખો) તમામ ઈમાનવાળા ભાઈ-ભાઈ છે તેથી પોતાના બે ભાઈઓમાં મેળાપ કરાવી દો, અને અલ્લાહથી ડરતાં રહો, જેથી તમારા પર કૃપા કરવામાં આવે. (ع-૧)
Page updated
Google Sites
Report abuse