Embedded Files
وَمَا كَانَ لِمُؤۡمِنٍ اَنۡ يَّقۡتُلَ مُؤۡمِنًا اِلَّا خَطَـــًٔا ۚ وَمَنۡ قَتَلَ مُؤۡمِنًا خَطَـــًٔا فَتَحۡرِيۡرُ رَقَبَةٍ مُّؤۡمِنَةٍ وَّدِيَةٌ مُّسَلَّمَةٌ اِلٰٓى اَهۡلِهٖۤ اِلَّاۤ اَنۡ يَّصَّدَّقُوۡا ؕ فَاِنۡ كَانَ مِنۡ قَوۡمٍ عَدُوٍّ لَّـكُمۡ وَهُوَ مُؤۡمِنٌ فَتَحۡرِيۡرُ رَقَبَةٍ مُّؤۡمِنَةٍ ؕ وَاِنۡ كَانَ مِنۡ قَوۡمٍۢ بَيۡنَكُمۡ وَبَيۡنَهُمۡ مِّيۡثَاقٌ فَدِيَةٌ مُّسَلَّمَةٌ اِلٰٓى اَهۡلِهٖ وَ تَحۡرِيۡرُ رَقَبَةٍ مُّؤۡمِنَةٍ ۚ فَمَنۡ لَّمۡ يَجِدۡ فَصِيَامُ شَهۡرَيۡنِ مُتَتَابِعَيۡنِ ؗ تَوۡبَةً مِّنَ اللّٰهِ ؕ وَكَانَ اللّٰهُ عَلِيۡمًا حَكِيۡمًا ٩٢
وَمَا كَانَ لِمُؤۡمِنٍ اَنۡ يَّقۡتُلَ مُؤۡمِنًا اِلَّا خَطَـــًٔا ۚ وَمَنۡ قَتَلَ مُؤۡمِنًا خَطَـــًٔا فَتَحۡرِيۡرُ رَقَبَةٍ مُّؤۡمِنَةٍ وَّدِيَةٌ مُّسَلَّمَةٌ اِلٰٓى اَهۡلِهٖۤ اِلَّاۤ اَنۡ يَّصَّدَّقُوۡا ؕ فَاِنۡ كَانَ مِنۡ قَوۡمٍ عَدُوٍّ لَّـكُمۡ وَهُوَ مُؤۡمِنٌ فَتَحۡرِيۡرُ رَقَبَةٍ مُّؤۡمِنَةٍ ؕ وَاِنۡ كَانَ مِنۡ قَوۡمٍۢ بَيۡنَكُمۡ وَبَيۡنَهُمۡ مِّيۡثَاقٌ فَدِيَةٌ مُّسَلَّمَةٌ اِلٰٓى اَهۡلِهٖ وَ تَحۡرِيۡرُ رَقَبَةٍ مُّؤۡمِنَةٍ ۚ فَمَنۡ لَّمۡ يَجِدۡ فَصِيَامُ شَهۡرَيۡنِ مُتَتَابِعَيۡنِ ؗ تَوۡبَةً مِّنَ اللّٰهِ ؕ وَكَانَ اللّٰهُ عَلِيۡمًا حَكِيۡمًا ٩٢
(૯૨) કોઈ મુસલમાન માટે જાઈઝ નથી કે કોઈ મુસલમાનને કતલ કરી દે, પરંતુ ભૂલથી થઈ જાય (તો અલગ વાત છે) અને જે વ્યક્તિ કોઈ મુસલમાનનું કતલ ભૂલથી કરી દે,[65] તો તેની પર એક મુસલમાન દાસ (અથવા દાસી) આઝાદ કરવા અને કતલ થયેલાના રિશ્તેદારને ખૂનની કિંમત આપવાની છે.[66] પરંતુ એ વાત અલગ છે કે તેઓ માફ કરીદે, અને જો તે કતલ થયેલ (મકતૂલ) તમારા દુશ્મન કોમમાંથી હોય અને મુસલમાન હોય તો એક મુસલમાન ગુલામ આઝાદ કરવો જરૂરી છે અને જો કતલ થયેલ તે કોમમાંથી છે જેના અને તમારા (મુસલમાનાના) વચ્ચે સુલેહ છે તો ખૂનની કિંમત તેના રિશ્તેદારોને આપવાની છે અને એક મુસલમાન ગુલામ આઝાદ પણ કરવાનો છે, અને જો તેની તાકાત ન હોય તેને બે મહિના સળંગ રોઝા રાખવાના છે,[67] અલ્લાહથી માફ કરાવવા માટે, અને અલ્લાહ જાણવાવાળો અને હિકમતવાળો છે.
[65] ભૂલનું કારણ અથવા હાલત ઘણી હોઈ શકે, મકસદ છે કે વિચાર અથવા ઈરાદો કતલ કરવાનો ન હોય, પરંતુ કોઈ કારણથી કતલ થઈ જાય.
[66] આ ભૂલથી કતલના ગુનાહની સજાનું વર્ણન થઈ રહ્યું છે જે બે સ્વરૂપમાં છે. એક કફફારો (પ્રાયશ્ચિત) અને તૌબાના રૂપે છે, અથવા એક મુસલમાન ગુલામને આઝાદ કરવો, બીજુ માણસના અધિકારના રૂપે છે અને એ કે દિયત (ખૂનની કિંમત) મરનારના ખૂનના બદલે મરનારના વારસદારોને જે કંઈ આપવામાં આવે તે દિયત છે. અને દિયતનું પ્રમાણ હદીસોની બુનિયાદ પર સો (100) ઊંટ અથવા તેની બરાબર રોકડ સોના, ચાંદી અથવા રૂપિયાના રૂપમાં હશે.નોટ : ધ્યાન રહે કે જાણીબૂઝીને કતલ કરવામાં ખૂનનો બદલો ખૂન છે. (જેને કિસાસ કહે છે.) અથવા સજાના તૌર પર દિયત છે. અને દિયતની સીમા (હદ) સો ઊંટ છે જે આયુષ્ય અને તંદુરસ્તીના હિસાબથી ત્રણ પ્રકારનું હોવું જોઈએ, જયારે કે ભૂલચૂકથી કતલ થવામાં ફક્ત દિયત છે કિસાસ નથી.
[67] એટલે કે જો ગુલામ આઝાદ કરાવવાની તાકાત ન હોય તો પ્રથમ સ્થિતિ અને આ અંતિમ સ્થિતિમાં દિયતની સાથે લગાતાર બે માસના રોઝા (ઉપવાસ) છે, જો વચ્ચે છૂટી જાય તો ફરીથી નવેસરથી રોઝા રાખવા જરૂરી થશે. પરંતુ ધાર્મિક કારણે છૂટી જવા પર નવેસરથી રોઝા રાખવા જરૂરી નથી. જેમકે માસિક સ્ત્રાવ, પ્રસવ, રક્ત અથવા ગંભીર રોગના કારણે રોઝા રાખવામાં અવરોધ હોય. મુસાફરીને ધાર્મિક કારણ માનવામાં મતભેદ છે. (ઈબ્ને કસીર)
[66] આ ભૂલથી કતલના ગુનાહની સજાનું વર્ણન થઈ રહ્યું છે જે બે સ્વરૂપમાં છે. એક કફફારો (પ્રાયશ્ચિત) અને તૌબાના રૂપે છે, અથવા એક મુસલમાન ગુલામને આઝાદ કરવો, બીજુ માણસના અધિકારના રૂપે છે અને એ કે દિયત (ખૂનની કિંમત) મરનારના ખૂનના બદલે મરનારના વારસદારોને જે કંઈ આપવામાં આવે તે દિયત છે. અને દિયતનું પ્રમાણ હદીસોની બુનિયાદ પર સો (100) ઊંટ અથવા તેની બરાબર રોકડ સોના, ચાંદી અથવા રૂપિયાના રૂપમાં હશે.નોટ : ધ્યાન રહે કે જાણીબૂઝીને કતલ કરવામાં ખૂનનો બદલો ખૂન છે. (જેને કિસાસ કહે છે.) અથવા સજાના તૌર પર દિયત છે. અને દિયતની સીમા (હદ) સો ઊંટ છે જે આયુષ્ય અને તંદુરસ્તીના હિસાબથી ત્રણ પ્રકારનું હોવું જોઈએ, જયારે કે ભૂલચૂકથી કતલ થવામાં ફક્ત દિયત છે કિસાસ નથી.
[67] એટલે કે જો ગુલામ આઝાદ કરાવવાની તાકાત ન હોય તો પ્રથમ સ્થિતિ અને આ અંતિમ સ્થિતિમાં દિયતની સાથે લગાતાર બે માસના રોઝા (ઉપવાસ) છે, જો વચ્ચે છૂટી જાય તો ફરીથી નવેસરથી રોઝા રાખવા જરૂરી થશે. પરંતુ ધાર્મિક કારણે છૂટી જવા પર નવેસરથી રોઝા રાખવા જરૂરી નથી. જેમકે માસિક સ્ત્રાવ, પ્રસવ, રક્ત અથવા ગંભીર રોગના કારણે રોઝા રાખવામાં અવરોધ હોય. મુસાફરીને ધાર્મિક કારણ માનવામાં મતભેદ છે. (ઈબ્ને કસીર)
وَمَنۡ يَّقۡتُلۡ مُؤۡمِنًا مُّتَعَمِّدًا فَجَزَآؤُهٗ جَهَـنَّمُ خَالِدًا فِيۡهَا وَغَضِبَ اللّٰهُ عَلَيۡهِ وَلَعَنَهٗ وَاَعَدَّ لَهٗ عَذَابًا عَظِيۡمًا ٩٣
وَمَنۡ يَّقۡتُلۡ مُؤۡمِنًا مُّتَعَمِّدًا فَجَزَآؤُهٗ جَهَـنَّمُ خَالِدًا فِيۡهَا وَغَضِبَ اللّٰهُ عَلَيۡهِ وَلَعَنَهٗ وَاَعَدَّ لَهٗ عَذَابًا عَظِيۡمًا ٩٣
(૯૩) અને જો કોઈ ઈરાદાપૂર્વક કોઈ મુસલમાનને કતલ કરી નાખે તો તેની સજા જહન્નમ છે, જેમાં તે હંમેશા રહેશે, તેના પર અલ્લાહ (તઆલા)નો પ્રકોપ છે,[68] તેના ૫૨ અલ્લાહ (તઆલા)એ લા’નત કરી છે, અને તેના માટે ઘણી મોટી સજા તૈયાર કરી રાખી છે.
[68] આ જાણી જોઈને કરેલ કતલની સજા છે. કતલ ત્રણ પ્રકારનું હોય છે. (1) અજાણતા કતલ (2) જાણી જોઈને કતલની જેમ (જે હદીસથી સાબિત છે). (3) જાણી જોઈને કતલ, જેનો અર્થ છે કોઈનું કતલના ઈરાદથી કતલ કરવામાં આવ્યું હોય અને તેના માટે તે સાધનોનો ઉપયોગ કરવો જેનાથી સામાન્ય રીતે કતલ કરવામાં આવે છે, જેમ કે તલવાર, ભાલો વગેરે. આ આયતમાં મુસલમાનના કતલ પર ગંભીર ચેતવણી આપેલ છે. જેમ કે તેની સજા જહન્નમ છે. જેમાં હંમેશા રહેવું પડશે, તેના સિવાય અલ્લાહ તઆલાનો ગજબ (ગુસ્સો) અને તેની લા'નત અને ઘણો મોટો અઝાબ પણ હશે, આટલી સખત સજા એક જ સમયમાં કોઈ બીજા ગુનાહ માટે બયાન કરી નથી. જેનાથી સ્પષ્ટ થાય છે કે એક મુસલમાનનું કતલ અલ્લાહને ત્યાં કેટલો સખત ગુનોહ છે. હદીસમાં પણ તેની સખત આલોચના અને સખત ચેતવણીનું બયાન છે.
يٰۤـاَيُّهَا الَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡۤا اِذَا ضَرَبۡتُمۡ فِىۡ سَبِيۡلِ اللّٰهِ فَتَبَـيَّـنُوۡا وَلَا تَقُوۡلُوۡا لِمَنۡ اَ لۡقٰٓى اِلَيۡكُمُ السَّلٰمَ لَسۡتَ مُؤۡمِنًا ۚ تَبۡـتَـغُوۡنَ عَرَضَ الۡحَيٰوةِ الدُّنۡيَا ؗ فَعِنۡدَ اللّٰهِ مَغَانِمُ كَثِيۡرَةٌ ؕ كَذٰلِكَ كُنۡتُمۡ مِّنۡ قَبۡلُ فَمَنَّ اللّٰهُ عَلَيۡكُمۡ فَتَبَـيَّـنُوۡا ؕ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ بِمَا تَعۡمَلُوۡنَ خَبِيۡرًا ٩٤
يٰۤـاَيُّهَا الَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡۤا اِذَا ضَرَبۡتُمۡ فِىۡ سَبِيۡلِ اللّٰهِ فَتَبَـيَّـنُوۡا وَلَا تَقُوۡلُوۡا لِمَنۡ اَ لۡقٰٓى اِلَيۡكُمُ السَّلٰمَ لَسۡتَ مُؤۡمِنًا ۚ تَبۡـتَـغُوۡنَ عَرَضَ الۡحَيٰوةِ الدُّنۡيَا ؗ فَعِنۡدَ اللّٰهِ مَغَانِمُ كَثِيۡرَةٌ ؕ كَذٰلِكَ كُنۡتُمۡ مِّنۡ قَبۡلُ فَمَنَّ اللّٰهُ عَلَيۡكُمۡ فَتَبَـيَّـنُوۡا ؕ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ بِمَا تَعۡمَلُوۡنَ خَبِيۡرًا ٩٤
(૯૪) અય ઈમાનવાળાઓ! જયારે તમે અલ્લાહના માર્ગમાં જઈ રહ્યા છો તો જાંચ પડતાલ કરી લો અને જો તમને સલામ અલૈક કહે તો તમે તેને એમ ન કહો કે તું ઈમાનવાળો નથી. તમે દુનિયાની જિંદગીના સાધનો (અસબાબ)ની શોધમાં છો તો અલ્લાહ (તઆલા)ની પાસે ઘણા સુખના સાધનો છે. પહેલા તમે પણ એવા જ હતા, પછી અલ્લાહ (તઆલા)એ તમારા ઉ૫૨ અહેસાન કર્યું, એટલા માટે તમે જરૂર છાનબીન કરી લો, બેશક અલ્લાહ (તઆલા) તમારા કાર્યોને સારી રીતે જાણે છે.
لَا يَسۡتَوِى الۡقَاعِدُوۡنَ مِنَ الۡمُؤۡمِنِيۡنَ غَيۡرُ اُولِى الضَّرَرِ وَالۡمُجَاهِدُوۡنَ فِىۡ سَبِيۡلِ اللّٰهِ بِاَمۡوَالِهِمۡ وَاَنۡفُسِهِمۡ ؕ فَضَّلَ اللّٰهُ الۡمُجٰهِدِيۡنَ بِاَمۡوَالِهِمۡ وَاَنۡفُسِهِمۡ عَلَى الۡقٰعِدِيۡنَ دَرَجَةً ؕ وَكُلًّا وَّعَدَ اللّٰهُ الۡحُسۡنٰىؕ وَفَضَّلَ اللّٰهُ الۡمُجٰهِدِيۡنَ عَلَى الۡقٰعِدِيۡنَ اَجۡرًا عَظِيۡمًا ۙ ٩٥
لَا يَسۡتَوِى الۡقَاعِدُوۡنَ مِنَ الۡمُؤۡمِنِيۡنَ غَيۡرُ اُولِى الضَّرَرِ وَالۡمُجَاهِدُوۡنَ فِىۡ سَبِيۡلِ اللّٰهِ بِاَمۡوَالِهِمۡ وَاَنۡفُسِهِمۡ ؕ فَضَّلَ اللّٰهُ الۡمُجٰهِدِيۡنَ بِاَمۡوَالِهِمۡ وَاَنۡفُسِهِمۡ عَلَى الۡقٰعِدِيۡنَ دَرَجَةً ؕ وَكُلًّا وَّعَدَ اللّٰهُ الۡحُسۡنٰىؕ وَفَضَّلَ اللّٰهُ الۡمُجٰهِدِيۡنَ عَلَى الۡقٰعِدِيۡنَ اَجۡرًا عَظِيۡمًا ۙ ٩٥
(૯૫) જે મુસલમાનો વગર કારણે બેસી રહ્યા અને જેઓ અલ્લાહના માર્ગમાં પોતાના તન અને ધનની સાથે જિહાદ કરતા હોય બંને સમાન નથી, અલ્લાહે તેમને જેઓ પોતાના માલો અને જાનો સાથે જિહાદ કરે છે, દરજ્જાઓમાં શ્રેષ્ઠતા આપી છે તેમના ૫૨ જેઓ બેસેલા રહ્યા છે, અને આમ તો દરેકને શુભવચન[69] આપ્યું છે. પરંતુ અલ્લાહે જેઓ જિહાદ કરવાવાળા છે તેમને બેસી રહેનરાઓ ઉ૫૨ મોટા બદલાથી શ્રેષ્ઠતા આપી છે.
[69] એટલે કે તન, મન અને ધનથી જિહાદ કરનારાઓને જે ઈજ્જત પ્રાપ્ત થશે, જિહાદમાં ભાગ ન લેનાર તેનાથી વંચિત રહેશે. પછી પણ અલ્લાહ તઆલાએ બંનેને ભલાઈનો વાયદો કરેલ છે. આનાથી આલિમોએ એવો મતલબ કાઢયો છે કે સામાન્ય સ્થિતિમાં જિહાદ ફર્ઝ નથી, જરૂરતના મુતાબિક ફર્ઝ છે એટલે કે જો જરૂરિયાત મુજબ લોકો જિહાદમાં ભાગ લઈ લે તો તે વિસ્તારના બીજા લોકોની તરફથી આ ફર્ઝની અદાયગી સમજી લેવાશે.
دَرَجٰتٍ مِّنۡهُ وَمَغۡفِرَةً وَّرَحۡمَةً ؕ وَكَانَ اللّٰهُ غَفُوۡرًا رَّحِيۡمًا ٩٦ع
دَرَجٰتٍ مِّنۡهُ وَمَغۡفِرَةً وَّرَحۡمَةً ؕ وَكَانَ اللّٰهُ غَفُوۡرًا رَّحِيۡمًا ٩٦ع
(૯૬) પોતાના તરફથી દરજજાઓની પણ, માફીની પણ અને દયાની પણ અને અલ્લાહ માફ કરનાર મહેરબાન છે.(ع-૧૩)
Page updated
Google Sites
Report abuse