Embedded Files
بِسۡمِ اللهِ الرَّحۡمٰنِ الرَّحِيۡمِ
بِسۡمِ اللهِ الرَّحۡمٰنِ الرَّحِيۡمِ
અલ્લાહના નામથી શરૂ કરુ છું જે અત્યંત કૃપાળુ અને દયાળુ છે.
طٰسٓمٓ ١
طٰسٓمٓ ١
(૧) તા.સીન.મીમ.
تِلۡكَ اٰيٰتُ الۡـكِتٰبِ الۡمُبِيۡنِ ٢
تِلۡكَ اٰيٰتُ الۡـكِتٰبِ الۡمُبِيۡنِ ٢
(૨) આ સ્પષ્ટ કિતાબની આયતો છે.
نَـتۡلُوۡا عَلَيۡكَ مِنۡ نَّبَاِ مُوۡسٰى وَفِرۡعَوۡنَ بِالۡحَـقِّ لِقَوۡمٍ يُّؤۡمِنُوۡنَ ٣
نَـتۡلُوۡا عَلَيۡكَ مِنۡ نَّبَاِ مُوۡسٰى وَفِرۡعَوۡنَ بِالۡحَـقِّ لِقَوۡمٍ يُّؤۡمِنُوۡنَ ٣
(૩) અમે તમારા સામે મૂસા અને ફિરઔનની સાચી ઘટનાનું વર્ણન કરીએ છીએ તે લોકોના માટે જેઓ ઈમાન ધરાવે છે.
اِنَّ فِرۡعَوۡنَ عَلَا فِى الۡاَرۡضِ وَجَعَلَ اَهۡلَهَا شِيَـعًا يَّسۡتَضۡعِفُ طَآٮِٕفَةً مِّنۡهُمۡ يُذَبِّحُ اَبۡنَآءَهُمۡ وَيَسۡتَحۡىٖ نِسَآءَهُمۡ ؕ اِنَّهٗ كَانَ مِنَ الۡمُفۡسِدِيۡنَ ٤
اِنَّ فِرۡعَوۡنَ عَلَا فِى الۡاَرۡضِ وَجَعَلَ اَهۡلَهَا شِيَـعًا يَّسۡتَضۡعِفُ طَآٮِٕفَةً مِّنۡهُمۡ يُذَبِّحُ اَبۡنَآءَهُمۡ وَيَسۡتَحۡىٖ نِسَآءَهُمۡ ؕ اِنَّهٗ كَانَ مِنَ الۡمُفۡسِدِيۡنَ ٤
(૪) બેશક ફિરઔને ધરતી પર ફસાદ મચાવી રાખ્યો હતો, અને ત્યાંના લોકોના જૂથ બનાવી રાખ્યા હતા, તેમાંના એક જૂથને કમજોર બનાવી રાખ્યુ હતુ,[1] તેના પુત્રોને મારી નાખતો હતો અને પુત્રીઓને જીવતી છોડી દેતો હતો, બેશક તે હતો જ ફસાદીઓમાંથી.
[1] આનાથી આશય ઈસરાઈલની સંતાન છે જે તે સમયે સૌથી સારી ઉમ્મત હતી, પરંતુ પરીક્ષાના રૂપમાં ફિરઔનની ગુલામી અને તેના જુલમની અને સખતીની શિકાર હતી.
وَنُرِيۡدُ اَنۡ نَّمُنَّ عَلَى الَّذِيۡنَ اسۡتُضۡعِفُوۡا فِى الۡاَرۡضِ وَنَجۡعَلَهُمۡ اَٮِٕمَّةً وَّنَجۡعَلَهُمُ الۡوٰرِثِيۡنَۙ ٥
وَنُرِيۡدُ اَنۡ نَّمُنَّ عَلَى الَّذِيۡنَ اسۡتُضۡعِفُوۡا فِى الۡاَرۡضِ وَنَجۡعَلَهُمۡ اَٮِٕمَّةً وَّنَجۡعَلَهُمُ الۡوٰرِثِيۡنَۙ ٥
(૫) અને પછી અમે ચાહ્યું કે તેમના પર દયા કરીએ જેમને ધરતી પર અત્યંત કમજોર કરી દીધા હતા અને અમે તેમને જ આગેવાન અને (ધરતીના) વારસદાર બનાવીએ.
وَنُمَكِّنَ لَهُمۡ فِى الۡاَرۡضِ وَنُرِىَ فِرۡعَوۡنَ وَهَامٰنَ وَجُنُوۡدَهُمَا مِنۡهُمۡ مَّا كَانُوۡا يَحۡذَرُوۡنَ ٦
وَنُمَكِّنَ لَهُمۡ فِى الۡاَرۡضِ وَنُرِىَ فِرۡعَوۡنَ وَهَامٰنَ وَجُنُوۡدَهُمَا مِنۡهُمۡ مَّا كَانُوۡا يَحۡذَرُوۡنَ ٦
(૬) અને એ પણ કે તેમને ધરતી પર તાકાત અને અધિકાર પ્રદાન કરીએ.[1] અને ફિરઔન અને હામાન અને તેની સેનાઓને તે દેખાડીએ જેનાથી તેઓ ડરી રહ્યા છે.
[1] અહીં ધરતીથી આશય સીરિયાની ધરતી છે, જયાં તેઓ કનઆનીઓના વારસદાર બન્યા, કેમકે મિસ્રથી નીકળ્યા પછી ઈસરાઈલની સંતાન પાછી નથી ગઈ. (والله أعلم)
وَاَوۡحَيۡنَاۤ اِلٰٓى اُمِّ مُوۡسٰٓى اَنۡ اَرۡضِعِيۡهِۚ فَاِذَا خِفۡتِ عَلَيۡهِ فَاَ لۡقِيۡهِ فِى الۡيَمِّ وَلَا تَخَافِىۡ وَلَا تَحۡزَنِىۡۚ اِنَّا رَآدُّوۡهُ اِلَيۡكِ وَجٰعِلُوۡهُ مِنَ الۡمُرۡسَلِيۡنَ ٧
وَاَوۡحَيۡنَاۤ اِلٰٓى اُمِّ مُوۡسٰٓى اَنۡ اَرۡضِعِيۡهِۚ فَاِذَا خِفۡتِ عَلَيۡهِ فَاَ لۡقِيۡهِ فِى الۡيَمِّ وَلَا تَخَافِىۡ وَلَا تَحۡزَنِىۡۚ اِنَّا رَآدُّوۡهُ اِلَيۡكِ وَجٰعِلُوۡهُ مِنَ الۡمُرۡسَلِيۡنَ ٧
(૭) અને અમે મૂસાની માતાને વહી કરી[1] કે તેને દૂધ પીવડાવતી રહે અને જ્યારે તને તેના વિશે કોઈ ડર લાગે તો તેને નદીમાં વહેવડાવી દેજે, અને કોઈ ડર, ગમ અને દુઃખ ન કરીશ, બેશક અમે તેને તારા તરફ પાછો લઈ આવીશું અને તેને અમારા પયગંબરોમાં સામેલ કરીશું.
[1] વહીથી આશય અહીં દિલમાં વાત નાખવી છે, આ તે વહી નથી જે નબીઓ પર ફરિશ્તાઓના માધ્યમથી ઉતારવામાં આવતી હતી અને જો ફરિશ્તાના માધ્યમથી આવી પણ હોય તો પણ મૂસાની માતાનું નબી હોવું સાબિત નથી થતું, કેમકે ફરિશ્તાઓ ઘણી વખત સામાન્ય લોકો પાસે પણ આવે છે, જેવું કે હદીસમાં ગંજા, કોઢી અને આંધળાના પાસે ફરિશ્તાઓનું આવવું સાબિત છે. (સહીહ બુખારી, કિતાબુલ અહાદીસિલ અંબિયા)
فَالۡتَقَطَهٗۤ اٰلُ فِرۡعَوۡنَ لِيَكُوۡنَ لَهُمۡ عَدُوًّا وَّحَزَنًا ؕ اِنَّ فِرۡعَوۡنَ وَهَامٰنَ وَجُنُوۡدَهُمَا كَانُوۡا خٰطِـــِٕيۡنَ ٨
فَالۡتَقَطَهٗۤ اٰلُ فِرۡعَوۡنَ لِيَكُوۡنَ لَهُمۡ عَدُوًّا وَّحَزَنًا ؕ اِنَّ فِرۡعَوۡنَ وَهَامٰنَ وَجُنُوۡدَهُمَا كَانُوۡا خٰطِـــِٕيۡنَ ٨
(૮) છેવટે ફિરઔનના લોકોએ તે બાળકને ઉઠાવી લીધો,[1] કે અંતે આ જ બાળક તેમનો દુશ્મન થયો અને તેમના દુઃખોનું કારણ બન્યો, કોઈ શંકા નથી કે ફિરઔન અને હામાન અને તેઓની સેના હતી જ અપરાધી.
[1] આ સંદૂક વહેતો-વહેતો ફિરઔનના રાજમહેલ સુધી પહોંચી ગયો જે નદીના કિનારા પર હતો અને ત્યાં ફિરઔનના માણસોએ પકડીને બહાર કાઢયો.
وَقَالَتِ امۡرَاَتُ فِرۡعَوۡنَ قُرَّتُ عَيۡنٍ لِّىۡ وَلَكَ ؕ لَا تَقۡتُلُوۡهُ ۖق عَسٰٓى اَنۡ يَّـنۡفَعَنَاۤ اَوۡ نَـتَّخِذَهٗ وَلَدًا وَّهُمۡ لَا يَشۡعُرُوۡنَ ٩
وَقَالَتِ امۡرَاَتُ فِرۡعَوۡنَ قُرَّتُ عَيۡنٍ لِّىۡ وَلَكَ ؕ لَا تَقۡتُلُوۡهُ ۖق عَسٰٓى اَنۡ يَّـنۡفَعَنَاۤ اَوۡ نَـتَّخِذَهٗ وَلَدًا وَّهُمۡ لَا يَشۡعُرُوۡنَ ٩
(૯) અને ફિરઔનની પત્નીએ કહ્યું કે, “આ તો મારી અને તારી આંખોની ઠંડક છે, આને કતલ ન કરો,[1] શક્ય છે કે આ બાળક આપણને કોઈ ફાયદો પહોંચાડે અથવા આપણે આને પોતાનો પુત્ર જ બનાવી લઈએ.” અને આ લોકો સમજ ધરાવતા જ ન હતા.
[1] આવું તે સમયે કહ્યું જયારે તેમણે સંદૂકમાં એક ખુબસૂરત બાળક જોયું. કેટલાક કહે છે આ તે સમયનો બોલ છે જયારે મૂસાએ ફિરઔનની દાઢીના વાળ ખેંચ્યા હતા તો ફિરઔને તેમને કતલ કરવાનો હુકમ આપી દીધો હતો. (એસરુત્તફાસીર) બહુવચનનો શબ્દ એકલા ફિરઔન માટે સન્માન રૂપે કહેવામાં આવ્યો છે અથવા શક્ય છે કે ત્યાં તેના કેટલાક દરબારીઓ હાજર રહ્યા હોય.
وَاَصۡبَحَ فُؤَادُ اُمِّ مُوۡسٰى فٰرِغًا ؕ اِنۡ كَادَتۡ لَـتُبۡدِىۡ بِهٖ لَوۡلَاۤ اَنۡ رَّبَطۡنَا عَلٰى قَلۡبِهَا لِتَكُوۡنَ مِنَ الۡمُؤۡمِنِيۡنَ ١٠
وَاَصۡبَحَ فُؤَادُ اُمِّ مُوۡسٰى فٰرِغًا ؕ اِنۡ كَادَتۡ لَـتُبۡدِىۡ بِهٖ لَوۡلَاۤ اَنۡ رَّبَطۡنَا عَلٰى قَلۡبِهَا لِتَكُوۡنَ مِنَ الۡمُؤۡمِنِيۡنَ ١٠
(૧૦) અને મૂસા (અ.સ.) ની માતાનું દિલ બેચેન થઈ ગયુ, નજીકમાં જ હતું કે આ (હકીકત)ને બિલકુલ સ્પષ્ટ કરી દેતી જો અમે તેના દિલને સાંત્વના ન આપતા, આ એટલા માટે કે તે વિશ્વાસ કરનારાઓમાં રહે.[1]
[1] એટલે કે દુઃખના કારણે તે જાહેર કરી દેતી કે આ તેનો પુત્ર છે પરંતુ અલ્લાહ (તઆલા) એ તેના દિલને મજબૂત કરી દીધુ, જેના પર તેણે સબ્ર કર્યુ અને વિશ્વાસ કરી લીધો કે અલ્લાહે મૂસાને સકુશળ પરત કરવાનો જે વાયદો આપ્યો છે તે પૂરો થશે.
وَقَالَتۡ لِاُخۡتِهٖ قُصِّيۡهِ ز فَبَصُرَتۡ بِهٖ عَنۡ جُنُبٍ وَّهُمۡ لَا يَشۡعُرُوۡنَۙ ١٠
وَقَالَتۡ لِاُخۡتِهٖ قُصِّيۡهِ ز فَبَصُرَتۡ بِهٖ عَنۡ جُنُبٍ وَّهُمۡ لَا يَشۡعُرُوۡنَۙ ١٠
(૧૧) મૂસા (અ.સ.) ની માતાએ તેની બહેન[1] ને કહ્યું કે, “તું આના પાછળ પાછળ જા”, તો તેને દૂરથી જોતી રહી[2]
અને ફિરઔનવાળાઓને આનો અહેસાસ પણ ન થયો.
[1] મૂસાની બહેનનું નામ મરયમ બિન્તે ઈમરાન હતું, જેવી રીતે હજરત ઈસાની માતાનું નામ મરયમ બિન્તે ઈમરાન હતુ, નામ અને પિતાના નામ બંનેમાં બરાબર હતી.
[2] એટલા માટે તે નદીના કિનારે-કિનારે જોતી રહી ત્યાં સુધી કે તેણે જોઈ લીધું કે તેનો ભાઈ ફિરઔનના મહેલમાં ચાલ્યો ગયો છે.
[2] એટલા માટે તે નદીના કિનારે-કિનારે જોતી રહી ત્યાં સુધી કે તેણે જોઈ લીધું કે તેનો ભાઈ ફિરઔનના મહેલમાં ચાલ્યો ગયો છે.
وَحَرَّمۡنَا عَلَيۡهِ الۡمَرَاضِعَ مِنۡ قَبۡلُ فَقَالَتۡ هَلۡ اَدُلُّـكُمۡ عَلٰٓى اَهۡلِ بَيۡتٍ يَّكۡفُلُوۡنَهٗ لَـكُمۡ وَهُمۡ لَهٗ نٰصِحُوۡنَ ١٢
وَحَرَّمۡنَا عَلَيۡهِ الۡمَرَاضِعَ مِنۡ قَبۡلُ فَقَالَتۡ هَلۡ اَدُلُّـكُمۡ عَلٰٓى اَهۡلِ بَيۡتٍ يَّكۡفُلُوۡنَهٗ لَـكُمۡ وَهُمۡ لَهٗ نٰصِحُوۡنَ ١٢
(૧૨) અને તેના પહોંચતા પહેલા અમે મૂસા પર દૂધ પીવડાવનારીઓનું દૂધ હરામ (નિષેધ) કરી દીધુ હતું,[1] તે કહેવા લાગી કે, “શું હું તમને[2] એવો પરિવાર બતાવું જે આ બાળકનું પાલન-પોષણ તમારા માટે કરે અને આ બાળકના શુભચિંતક પણ હોય?”
[1] એટલે કે અમે અમારી શક્તિ અને તાકાતના માધ્યમથી મૂસાને તેમની માતાના સિવાય કોઈ બીજી દૂધ પીવડાવનાર સ્ત્રીનું દૂધ પીવાથી રોકી લીધા, એટલા માટે ઘણી કોશિશ પછી પણ કોઈ દૂધ પીવડાવનાર સ્ત્રી તેમને દૂધ પીવડાવવા અને શાંત કરવામાં સફળ ન થઈ.
[2] આ તમામ દ્રશ્ય તેમની બહેન ચૂપચાપ જોઈ રહી હતી, અંતમાં બોલી પડી કે શું હું તમને એવો પરિવાર બતાઉંજે આ બાળકનું તમારા માટે પાલન-પોષણ કરે ?
[2] આ તમામ દ્રશ્ય તેમની બહેન ચૂપચાપ જોઈ રહી હતી, અંતમાં બોલી પડી કે શું હું તમને એવો પરિવાર બતાઉંજે આ બાળકનું તમારા માટે પાલન-પોષણ કરે ?
فَرَدَدۡنٰهُ اِلٰٓى اُمِّهٖ كَىۡ تَقَرَّ عَيۡنُهَا وَلَا تَحۡزَنَ وَلِتَعۡلَمَ اَنَّ وَعۡدَ اللّٰهِ حَقٌّ وَّلٰـكِنَّ اَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُوۡنَ ١٣ع
فَرَدَدۡنٰهُ اِلٰٓى اُمِّهٖ كَىۡ تَقَرَّ عَيۡنُهَا وَلَا تَحۡزَنَ وَلِتَعۡلَمَ اَنَّ وَعۡدَ اللّٰهِ حَقٌّ وَّلٰـكِنَّ اَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُوۡنَ ١٣ع
(૧૩) તો અમે તેને તેની માતા તરફ પાછો પહોંચાડી દીધો,[1] જેથી તેની આંખો ઠંડી રહે અને દુઃખી ન થાય અને જાણી લે કે અલ્લાહનો વાયદો સાચો છે,[2] પરંતુ મોટાભાગના જાણતા નથી. (ع-૧)
[1] છેવટે તેમણે મૂસાની બહેનને કહ્યું કે જા તે સ્ત્રીને લઈ આવ, તે દોડતી-દોડતી ગઈ અને પોતાની માતાને જે મૂસાની પણ માતા હતી તેને સાથે લઈ આવી.
[2] જયારે હજરત મૂસાએ પોતાની માતાનું દૂધ પીધું તો ફિરઔને મૂસાની માતાને મહેલમાં રહેવાની અરજ કરી જેથી બાળકની સારી રીતે પરવરિશ થઈ શકે, પરંતુ તેમણે કહ્યુ કે હું મારા પતિ અને બાળકોને છોડીને અહીં રહી શકતી નથી, છેવટે એવું નક્કી થયું કે તે આ બાળકને પોતાના સાથે ઘરે લઈ જાય અને ત્યાં જ તેની પરવરિશ કરે અને તેની મજદૂરી તેને રાજયના ખજાનામાંથી આપવામાં આવે. તમામ પ્રશંસા અલ્લહના માટે જ છે, અલ્લાહના સામર્થ્યનુ શું કહેવું ? દૂધ પોતાના પુત્રને પીવડાવે અને મજદૂરી ફિરઔનથી મેળવે, અલ્લાહે મૂસાને પાછા લાવવાનો વાયદો કેટલી સારી રીતે પૂરો કરી દેખાડ્યો.
[2] જયારે હજરત મૂસાએ પોતાની માતાનું દૂધ પીધું તો ફિરઔને મૂસાની માતાને મહેલમાં રહેવાની અરજ કરી જેથી બાળકની સારી રીતે પરવરિશ થઈ શકે, પરંતુ તેમણે કહ્યુ કે હું મારા પતિ અને બાળકોને છોડીને અહીં રહી શકતી નથી, છેવટે એવું નક્કી થયું કે તે આ બાળકને પોતાના સાથે ઘરે લઈ જાય અને ત્યાં જ તેની પરવરિશ કરે અને તેની મજદૂરી તેને રાજયના ખજાનામાંથી આપવામાં આવે. તમામ પ્રશંસા અલ્લહના માટે જ છે, અલ્લાહના સામર્થ્યનુ શું કહેવું ? દૂધ પોતાના પુત્રને પીવડાવે અને મજદૂરી ફિરઔનથી મેળવે, અલ્લાહે મૂસાને પાછા લાવવાનો વાયદો કેટલી સારી રીતે પૂરો કરી દેખાડ્યો.
Page updated
Google Sites
Report abuse