Surah Al-Baqarah
સૂરહ અલ-બકરહ
Embedded Files
નીચે આપેલી આયતોની તિલાવત સાંભળવા માટે Play બટન પર ક્લિક કરો.
وَقَالَتِ الۡيَهُوۡدُ لَـيۡسَتِ النَّصٰرٰى عَلٰى شَىۡءٍ ࣕ وَّقَالَتِ النَّصٰرٰى لَـيۡسَتِ الۡيَهُوۡدُ عَلٰى شَىۡءٍۙ وَّهُمۡ يَتۡلُوۡنَ الۡكِتٰبَؕ كَذٰلِكَ قَالَ الَّذِيۡنَ لَا يَعۡلَمُوۡنَ مِثۡلَ قَوۡلِهِمۡۚ فَاللّٰهُ يَحۡكُمُ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ الۡقِيٰمَةِ فِيۡمَا كَانُوۡا فِيۡهِ يَخۡتَلِفُوۡنَ ١١٣
وَقَالَتِ الۡيَهُوۡدُ لَـيۡسَتِ النَّصٰرٰى عَلٰى شَىۡءٍ ࣕ وَّقَالَتِ النَّصٰرٰى لَـيۡسَتِ الۡيَهُوۡدُ عَلٰى شَىۡءٍۙ وَّهُمۡ يَتۡلُوۡنَ الۡكِتٰبَؕ كَذٰلِكَ قَالَ الَّذِيۡنَ لَا يَعۡلَمُوۡنَ مِثۡلَ قَوۡلِهِمۡۚ فَاللّٰهُ يَحۡكُمُ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ الۡقِيٰمَةِ فِيۡمَا كَانُوۡا فِيۡهِ يَخۡتَلِفُوۡنَ ١١٣
(૧૧૩) યહૂદી કહે છે ઈસાઈ સાચા રસ્તા પર નથી અને ઈસાઈ કહે છે કે યહૂદી સાચા રસ્તા પર નથી. જો કે તેઓ તૌરાત પઢે છે. એવી જ રીતે એમના જેવી વાત અજ્ઞાનિઓ પણ કહે છે,[44] કયામતના દિવસે અલ્લાહ તેમના આ ઝઘડાનો ફેસલો કરી દેશે.
[44] કિતાબવાળાઓના મુકાબલામાં અરબના મૂર્તિપૂજકો ભણેલા ગણેલા ન હતા. એટલા માટે તેમને અજ્ઞાનિ કહ્યા, પરંતુ તે પણ મૂર્તિપૂજક હોવા છતા યહૂદી અને ઈસાઈઓની જેમ એવી જૂઠી ઉમ્મીદમાં મશગૂલ હતા કે તેઓ સચ્ચાઈ પર છે. એટલા માટે નબી (ﷺ) ને અધર્મી કહેતા હતા.
وَمَنۡ اَظۡلَمُ مِمَّنۡ مَّنَعَ مَسٰجِدَ اللّٰهِ اَنۡ يُّذۡكَرَ فِيۡهَا اسۡمُهٗ وَسَعٰـى فِىۡ خَرَابِهَا ؕ اُولٰٓٮِٕكَ مَا كَانَ لَهُمۡ اَنۡ يَّدۡخُلُوۡهَآ اِلَّا خَآٮِٕفِيۡنَ ؕ٥ لَهُمۡ فِى الدُّنۡيَا خِزۡىٌ وَّلَهُمۡ فِى الۡاٰخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيۡمٌ ١١٤
وَمَنۡ اَظۡلَمُ مِمَّنۡ مَّنَعَ مَسٰجِدَ اللّٰهِ اَنۡ يُّذۡكَرَ فِيۡهَا اسۡمُهٗ وَسَعٰـى فِىۡ خَرَابِهَا ؕ اُولٰٓٮِٕكَ مَا كَانَ لَهُمۡ اَنۡ يَّدۡخُلُوۡهَآ اِلَّا خَآٮِٕفِيۡنَ ؕ٥ لَهُمۡ فِى الدُّنۡيَا خِزۡىٌ وَّلَهُمۡ فِى الۡاٰخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيۡمٌ ١١٤
(૧૧૪) અને એનાથી મોટો જાલિમ કોણ છે જે અલ્લાહ(તઆલા) ની મસ્જિદોમાં અલ્લાહનો ઝિક્ર (સ્મરણ) કરવાથી રોકે, અને તેને બરબાદ કરવાનો પ્રયત્ન કરે ? [45] આવા લોકોએ ડરતા-ડરતા તેમાં દાખલ થવું જોઈએ, તેમના માટે દુનિયામાં પણ અપમાન અને આખિરતમાં પણ મોટી સજાઓ છે.
[45] તબાહી ફક્ત તે નથી કે તેને ધ્વસ્ત કરી દેવામાં આવે તથા ઈમારતને નુકશાન પહોંચાડવામાં આવે, પરંતુ તેમાં અલ્લાહની ઈબાદત અને ઝિક્ર કરવાથી રોકવું, ધાર્મિક નિયમોની સ્થાપના અને શિર્કના પ્રદર્શનથી પાક કરવાથી મના કરવુ પણ જુલ્મ અને અલ્લાહના ઘરોને બરબાદ કરવું છે.
وَلِلّٰهِ الۡمَشۡرِقُ وَالۡمَغۡرِبُ ࣗ فَاَيۡنَمَا تُوَلُّوۡا فَثَمَّ وَجۡهُ اللّٰهِ ؕ اِنَّ اللّٰهَ وَاسِعٌ عَلِيۡمٌ ١١٥
وَلِلّٰهِ الۡمَشۡرِقُ وَالۡمَغۡرِبُ ࣗ فَاَيۡنَمَا تُوَلُّوۡا فَثَمَّ وَجۡهُ اللّٰهِ ؕ اِنَّ اللّٰهَ وَاسِعٌ عَلِيۡمٌ ١١٥
(૧૧૫) અને પૂર્વ તથા પશ્ચિમનો માલિક અલ્લાહ જ છે, તમે જે તરફ મુખ કરો તે તરફ અલ્લાહનું મુખ છે,[46] અલ્લાહ (તઆલા) સર્વવ્યાપી અને સર્વજ્ઞ છે.
[46] હિજરત પછી જયારે મુસલમાન બૈતુલ મુકદ્દસ તરફ મોઢુ કરીને નમાઝ પઢતા હતા, તો મુસલમાનોને તેનુ દુઃખ હતુ, તે મૌકા પર આ આયત ઉતરી. કેટલાક કહે છે કે આ આયત તે સમયે ઉતરી જયારે બૈતુલ મુકદસથી ખાનએ કાઅબા તરક મોઢું કરવાનો આદેશ થયો. તો યહુદિઓએ જાત-જાતની વાતો ઘડી, કેટલાકની નજીક તેને ઉતરવાનું કારણ સફરમાં સવારી પર નફિલ નમાઝોને પઢવાની પરવાનગી મળી કે સવારીનું મોઢું ગમે તે દિશામાં હોય, નમાઝ પઢી શકો છો. ક્યારેક કેટલાક કારણો ભેગા થઈ જાય અને તે બધાના આદેશ માટે એક જ આયત ઉતરતી હોય છે. આવી આયતો માટે ઘણા કથન જમા થઈ જતા હોય છે કોઈ કથનમાં એક ઉતરવાના કારણનું વર્ણન હોય છે અને કોઈમાં બીજા, આ આયત પણ એ જ પ્રકારની છે. (અહસનુલ તફાસીર)
وَقَالُوا اتَّخَذَ اللّٰهُ وَلَدًا ۙ سُبۡحٰنَهٗ ؕ بَل لَّهٗ مَا فِى السَّمٰوٰتِ وَالۡاَرۡضِؕ كُلٌّ لَّهٗ قَانِتُوۡنَ ١١٦
وَقَالُوا اتَّخَذَ اللّٰهُ وَلَدًا ۙ سُبۡحٰنَهٗ ؕ بَل لَّهٗ مَا فِى السَّمٰوٰتِ وَالۡاَرۡضِؕ كُلٌّ لَّهٗ قَانِتُوۡنَ ١١٦
(૧૧૬) અને તેઓ કહે છે કે અલ્લાહ (તઆલા)ની સંતાન છે. (નહિ પરંતુ) તે પવિત્ર છે, ધરતી અને આકાશોની તમામ વસ્તુઓ પર તેની હુકૂમત છે અને દરેક તેનો ફરમાબરદાર (આશાંકિત) છે.
بَدِيۡعُ السَّمٰوٰتِ وَالۡاَرۡضِؕ وَ اِذَا قَضٰٓى اَمۡرًا فَاِنَّمَا يَقُوۡلُ لَهٗ كُنۡ فَيَكُوۡنُ ١١٧
بَدِيۡعُ السَّمٰوٰتِ وَالۡاَرۡضِؕ وَ اِذَا قَضٰٓى اَمۡرًا فَاِنَّمَا يَقُوۡلُ لَهٗ كُنۡ فَيَكُوۡنُ ١١٧
(૧૧૭) તે આકાશ અને ધરતીનો રચયિતા છે, અને જયારે કોઈ કામનો નિર્ણય કરે છે તો કહી દે છે થઈ જા, તે થઈ જાય છે.
وَقَالَ الَّذِيۡنَ لَا يَعۡلَمُوۡنَ لَوۡلَا يُكَلِّمُنَا اللّٰهُ اَوۡ تَاۡتِيۡنَآ اٰيَةٌ ؕ كَذٰلِكَ قَالَ الَّذِيۡنَ مِنۡ قَبۡلِهِمۡ مِّثۡلَ قَوۡلِهِمۡؕ تَشَابَهَتۡ قُلُوۡبُهُمۡؕ قَدۡ بَيَّنَّا الۡاٰيٰتِ لِقَوۡمٍ يُّوۡقِنُوۡنَ ١١٨
وَقَالَ الَّذِيۡنَ لَا يَعۡلَمُوۡنَ لَوۡلَا يُكَلِّمُنَا اللّٰهُ اَوۡ تَاۡتِيۡنَآ اٰيَةٌ ؕ كَذٰلِكَ قَالَ الَّذِيۡنَ مِنۡ قَبۡلِهِمۡ مِّثۡلَ قَوۡلِهِمۡؕ تَشَابَهَتۡ قُلُوۡبُهُمۡؕ قَدۡ بَيَّنَّا الۡاٰيٰتِ لِقَوۡمٍ يُّوۡقِنُوۡنَ ١١٨
(૧૧૮) અને એવી જ રીતે અભણ લોકોએ પણ કહ્યું કે અલ્લાહ (તઆલા) સ્વયં અમારાથી વાત કેમ નથી કરતો અથવા અમારા પાસે કોઈ નિશાની કેમ નથી આવતી, આ રીતે આવી જ વાતો આમનાથી પહેલાના લોકોએ પણ કરી હતી, તેમના અને આમના દિલ એક જેવા થઈ ગયા, અમે તો યકીન કરનારાઓ માટે નિશાનીઓ સ્પષ્ટ કરી દીધી.
اِنَّاۤ اَرۡسَلۡنٰكَ بِالۡحَـقِّ بَشِيۡرًا وَّنَذِيۡرًا ۙ وَّلَا تُسۡـَٔـلُ عَنۡ اَصۡحٰبِ الۡجَحِيۡمِ ١١٩
اِنَّاۤ اَرۡسَلۡنٰكَ بِالۡحَـقِّ بَشِيۡرًا وَّنَذِيۡرًا ۙ وَّلَا تُسۡـَٔـلُ عَنۡ اَصۡحٰبِ الۡجَحِيۡمِ ١١٩
(૧૧૯) અમે તમને સત્ય સાથે ખુશખબર આપનાર, અને ચેતવણી આપનાર બનાવીને મોકલ્યા છે અને જહન્તમીઓના બાબતે તમને પૂછવામાં નહિં આવે.
وَلَنۡ تَرۡضٰى عَنۡكَ الۡيَهُوۡدُ وَلَا النَّصٰرٰى حَتّٰى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمۡؕ قُلۡ اِنَّ هُدَى اللّٰهِ هُوَ الۡهُدٰىؕ وَلَٮِٕنِ اتَّبَعۡتَ اَهۡوَآءَهُمۡ بَعۡدَ الَّذِىۡ جَآءَكَ مِنَ الۡعِلۡمِۙ مَا لَـكَ مِنَ اللّٰهِ مِنۡ وَّلِىٍّ وَّلَا نَصِيۡرٍ ١٢٠
وَلَنۡ تَرۡضٰى عَنۡكَ الۡيَهُوۡدُ وَلَا النَّصٰرٰى حَتّٰى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمۡؕ قُلۡ اِنَّ هُدَى اللّٰهِ هُوَ الۡهُدٰىؕ وَلَٮِٕنِ اتَّبَعۡتَ اَهۡوَآءَهُمۡ بَعۡدَ الَّذِىۡ جَآءَكَ مِنَ الۡعِلۡمِۙ مَا لَـكَ مِنَ اللّٰهِ مِنۡ وَّلِىٍّ وَّلَا نَصِيۡرٍ ١٢٠
(૧૨૦) અને તમારાથી યહૂદી અને ઈસાઈ કદાપી ખુશ નહિં થાય જયાં સુધી તમે તેમના ધર્મનું અનુસરણ ન કરી લો, (આપ) કહી દો કે અલ્લાહની હિદાયત જ હિદાયત હોય છે.[47] અને જો તમે પોતાના પાસે ઈલ્મ આવી ગયા પછી પણ જો તેમની ઈચ્છાઓનું અનુસરણ કર્યુ તો અલ્લાહના પાસે ન તો તમારો કોઈ વલી (દોસ્ત) હશે ન કોઈ મદદગાર.
[47] જે હવે ઈસ્લામ ધર્મના સ્વરૂપમાં છે જેની દાવત નબી (ﷺ) આપી રહ્યા છે ન કે બદલાયેલા સ્વરૂપમાં યહૂદી અને ઈસાઈ ધર્મ.
اَلَّذِيۡنَ اٰتَيۡنٰهُمُ الۡكِتٰبَ يَتۡلُوۡنَهٗ حَقَّ تِلَاوَتِهٖؕ اُولٰٓٮِٕكَ يُؤۡمِنُوۡنَ بِهٖ ؕ وَمَنۡ يَّكۡفُرۡ بِهٖ فَاُولٰٓٮِٕكَ هُمُ الۡخٰسِرُوۡنَ ١٢١ع
اَلَّذِيۡنَ اٰتَيۡنٰهُمُ الۡكِتٰبَ يَتۡلُوۡنَهٗ حَقَّ تِلَاوَتِهٖؕ اُولٰٓٮِٕكَ يُؤۡمِنُوۡنَ بِهٖ ؕ وَمَنۡ يَّكۡفُرۡ بِهٖ فَاُولٰٓٮِٕكَ هُمُ الۡخٰسِرُوۡنَ ١٢١ع
(૧૨૧) જેઓને અમે કિતાબ આપી[48] અને તેઓ તેને પઢવાના હક સાથે પઢે છે તેઓ આ કિતાબ પર પણ ઈમાન રાખે છે. અને જેઓ આના પર ઈમાન નથી રાખતા તેઓ પોતે પોતાનું નુકશાન કરે છે.[49]
[48] કિતાબવાળાઓ ના ખરાબ લોકોના ખરાબ ચરિત્ર અને સંસ્કારનું જરૂરી વર્ણન કર્યા પછી તેમનામાં જે કોઈ સારા કામ કરવાવાળા અને સાચા હતા, આ આયતમાં તેમના ગુણો અને તેમને ઈમાનવાળા હોવાની ખબર આપવામાં આવી રહી છે. એમાં અબ્દુલ્લાહ બિન સલામ અને તેમના જેવા બીજા માણસો છે જેમને યહૂદીમાંથી ઈસ્લામ ધર્મ કબૂલ કરવાની ખુશનસીબી પ્રાપ્ત થઈ.
[49] “તેઓ એ રીતે પઢે છે જે રીતે પઢવાનો હક છે.'' ના ઘણા અર્થ બતાવવામાં આવ્યા છે જેમ કે (1) ધ્યાનપૂર્વક પઢે છે. જન્નતનું વર્ણન આવે છે તો જન્નતની તમના કરે છે તથા જહન્નમનું વર્ણન આવે છે તો તેનાથી બચવાની દુઆ કરે છે. (2) તેના હલાલને હલાલ (વૈદ્ય) અને હરામને હરામ (અવૈદ્ય) સમજે છે અને અલ્લાહના કલામને બદલતા નથી જેમ કે બીજા યહુદી કરતા હતા. (3) તેમાં જે કંઈ લખ્યું છે તે લોકોને બતાવે છે. તેની કોઈ વાત છુપાવતા નથી. (4) તેની સ્પષ્ટ વાતો પર અમલ કરે છે અને અસ્પષ્ટ વાતો પર ઈમાન રાખે છે જે વાતો સમજમાં નથી આવતી તેને આલિમો પાસે હલ કરાવે છે. (5) તેની એક-એક વાતનું પાલન કરે છે. (ફતહુલ કદીર)
[49] “તેઓ એ રીતે પઢે છે જે રીતે પઢવાનો હક છે.'' ના ઘણા અર્થ બતાવવામાં આવ્યા છે જેમ કે (1) ધ્યાનપૂર્વક પઢે છે. જન્નતનું વર્ણન આવે છે તો જન્નતની તમના કરે છે તથા જહન્નમનું વર્ણન આવે છે તો તેનાથી બચવાની દુઆ કરે છે. (2) તેના હલાલને હલાલ (વૈદ્ય) અને હરામને હરામ (અવૈદ્ય) સમજે છે અને અલ્લાહના કલામને બદલતા નથી જેમ કે બીજા યહુદી કરતા હતા. (3) તેમાં જે કંઈ લખ્યું છે તે લોકોને બતાવે છે. તેની કોઈ વાત છુપાવતા નથી. (4) તેની સ્પષ્ટ વાતો પર અમલ કરે છે અને અસ્પષ્ટ વાતો પર ઈમાન રાખે છે જે વાતો સમજમાં નથી આવતી તેને આલિમો પાસે હલ કરાવે છે. (5) તેની એક-એક વાતનું પાલન કરે છે. (ફતહુલ કદીર)
Page updated
Google Sites
Report abuse