Embedded Files
وَقَالَ الَّذِيۡنَ كَفَرُوۡا لِلَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡا لَوۡ كَانَ خَيۡرًا مَّا سَبَقُوۡنَاۤ اِلَيۡهِ ؕ وَاِذۡ لَمۡ يَهۡتَدُوۡا بِهٖ فَسَيَقُوۡلُوۡنَ هٰذَاۤ اِفۡكٌ قَدِيۡمٌ ١١
وَقَالَ الَّذِيۡنَ كَفَرُوۡا لِلَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡا لَوۡ كَانَ خَيۡرًا مَّا سَبَقُوۡنَاۤ اِلَيۡهِ ؕ وَاِذۡ لَمۡ يَهۡتَدُوۡا بِهٖ فَسَيَقُوۡلُوۡنَ هٰذَاۤ اِفۡكٌ قَدِيۡمٌ ١١
(૧૧) અને કાફિરોએ ઈમાનવાળાઓ વિશે કહ્યું કે જો આ (ધર્મ) સારો હોત તો આ લોકો તેના તરફ અમારાથી પહેલ કરી ન શકતા અને જો કે તેમણે કુરઆનથી માર્ગદર્શન નથી મેળવ્યું, નહીં તો એવું કહી દેશે કે આ તો જૂનું જૂઠ છે.
وَمِنۡ قَبۡلِهٖ كِتٰبُ مُوۡسٰٓى اِمَامًا وَّرَحۡمَةً ؕ وَهٰذَا كِتٰبٌ مُّصَدِّقٌ لِّسَانًا عَرَبِيًّا لِّيُنۡذِرَ الَّذِيۡنَ ظَلَمُوۡا { ۖق} وَبُشۡرٰى لِلۡمُحۡسِنِيۡنَۚ ١٢
وَمِنۡ قَبۡلِهٖ كِتٰبُ مُوۡسٰٓى اِمَامًا وَّرَحۡمَةً ؕ وَهٰذَا كِتٰبٌ مُّصَدِّقٌ لِّسَانًا عَرَبِيًّا لِّيُنۡذِرَ الَّذِيۡنَ ظَلَمُوۡا { ۖق} وَبُشۡرٰى لِلۡمُحۡسِنِيۡنَۚ ١٢
(૧૨) અને આના પહેલા મૂસાની કિતાબ માર્ગદર્શક અને કૃપા બનીને આવી હતી, અને આ કિતાબ છે સમર્થન કરનારી અરબી ભાષામાં જેથી જાલિમોને ડરાવે અને પરહેઝગારોના માટે ખુશખબર હોય.
اِنَّ الَّذِيۡنَ قَالُوۡا رَبُّنَا اللّٰهُ ثُمَّ اسۡتَقَامُوۡا فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُوۡنَۚ ١٣
اِنَّ الَّذِيۡنَ قَالُوۡا رَبُّنَا اللّٰهُ ثُمَّ اسۡتَقَامُوۡا فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُوۡنَۚ ١٣
(૧૩) બેશક જે લોકોએ કહ્યું કે અમારો રબ અલ્લાહ છે પછી તેના પર મક્કમ રહ્યા, તો તેમના પર ન તો કોઈ ડર હશે અને ન તેઓ ગમગીન હશે.
اُولٰٓٮِٕكَ اَصۡحٰبُ الۡجَنَّةِ خٰلِدِيۡنَ فِيۡهَا ۚ جَزَآءًۢ بِمَا كَانُوۡا يَعۡمَلُوۡنَ ١٤
اُولٰٓٮِٕكَ اَصۡحٰبُ الۡجَنَّةِ خٰلِدِيۡنَ فِيۡهَا ۚ جَزَآءًۢ بِمَا كَانُوۡا يَعۡمَلُوۡنَ ١٤
(૧૪) આ તો જન્નતમાં જનારા લોકો છે જેમાં તેઓ હંમેશા રહેશે તે કર્મોના બદલામાં જેને તેઓ કર્યા કરતા હતા.
وَوَصَّيۡنَا الۡاِنۡسَانَ بِوَالِدَيۡهِ اِحۡسَانًا ؕ حَمَلَـتۡهُ اُمُّهٗ كُرۡهًا وَّوَضَعَتۡهُ كُرۡهًا ؕ وَحَمۡلُهٗ وَفِصٰلُهٗ ثَلٰـثُوۡنَ شَهۡرًا ؕ حَتّٰٓى اِذَا بَلَغَ اَشُدَّهٗ وَبَلَغَ اَرۡبَعِيۡنَ سَنَةً ۙ قَالَ رَبِّ اَوۡزِعۡنِىۡۤ اَنۡ اَشۡكُرَ نِعۡمَتَكَ الَّتِىۡۤ اَنۡعَمۡتَ عَلَىَّ وَعَلٰى وَالِدَىَّ وَاَنۡ اَعۡمَلَ صَالِحًا تَرۡضٰٮهُ وَاَصۡلِحۡ لِىۡ فِىۡ ذُرِّيَّتِىۡ ؕۚ اِنِّىۡ تُبۡتُ اِلَيۡكَ وَاِنِّىۡ مِنَ الۡمُسۡلِمِيۡنَ ١٥
وَوَصَّيۡنَا الۡاِنۡسَانَ بِوَالِدَيۡهِ اِحۡسَانًا ؕ حَمَلَـتۡهُ اُمُّهٗ كُرۡهًا وَّوَضَعَتۡهُ كُرۡهًا ؕ وَحَمۡلُهٗ وَفِصٰلُهٗ ثَلٰـثُوۡنَ شَهۡرًا ؕ حَتّٰٓى اِذَا بَلَغَ اَشُدَّهٗ وَبَلَغَ اَرۡبَعِيۡنَ سَنَةً ۙ قَالَ رَبِّ اَوۡزِعۡنِىۡۤ اَنۡ اَشۡكُرَ نِعۡمَتَكَ الَّتِىۡۤ اَنۡعَمۡتَ عَلَىَّ وَعَلٰى وَالِدَىَّ وَاَنۡ اَعۡمَلَ صَالِحًا تَرۡضٰٮهُ وَاَصۡلِحۡ لِىۡ فِىۡ ذُرِّيَّتِىۡ ؕۚ اِنِّىۡ تُبۡتُ اِلَيۡكَ وَاِنِّىۡ مِنَ الۡمُسۡلِمِيۡنَ ١٥
(૧૫) અને અમે મનુષ્યને પોતાના માતા-પિતા સાથે સદ્વ્યવહાર કરવાનો આદેશ આપ્યો છે, તેની માતાએ તેને દુઃખ સહન કરીને પેટમાં રાખ્યો અને દુઃખ સહન કરીને તેને જન્મ આપ્યો,[1] તેના ગર્ભ ધારણ અને તેના દૂધ છોડાવવાની મુદ્દત ત્રીસ મહિનાની છે.[2] ત્યાં સુધી કે જ્યારે તે પોતાની પૂરી ઉંમર અને ચાલીસ વર્ષની ઉંમર સુધી પહોંચ્યો તો કહેવા લાગ્યો કે, “હે મારા રબ! મને સદબુદ્ધિ (તૌફીક) આપ કે હું તારા તે ઉપકારોનો આભાર માનું જે તેં મારા પર અને મારા માતા-પિતા પર કર્યા છે અને એ કે હું એવા નેક કામો કરૂં જેનાથી તું રાજી થઈ જાય અને તું મારી સંતાનને પણ નેક બનાવ, હું તારા તરફ રુજૂ થાઉ છું અને હું મુસલમાનોમાંથી છું.”
[1] આ દુ:ખ અને તકલીફની ચર્ચા કરીને માતા-પિતા સાથે સદ્વ્યવહાર કરવા પર ભાર મૂક્યો છે, જેનાથી જાણવા મળે છે કે માતા આ સદ્દવ્યવહારના હુકમમાં પિતાથી પહેલા છે કેમકે નવ માસ સુધી લગાતાર ગર્ભની તકલીફ અને પછી પેદાઈશનું દુઃખ ફક્ત માતા જ સહન કરે છે. એવી રીતે દૂધ પીવડાવવાની પીડા પણ એકલી માતા જ સહે છે, પિતા આમાં હિસ્સો નથી લેતા. એટલા માટે હદીસમાં પણ માતા સાથે સદ્વ્યવહારની શ્રેષતા આપી છે અને પિતાનું પદ તેના પછી બતાવ્યું છે. એક સહાબીએ નબી (ﷺ) ને પૂછ્યું કે, “મારા સદ્દવ્યવહારનો સૌથી વધારે હકદાર કોણ છે ?” આપ (ﷺ) એ ફરમાવ્યું, “તારી માતા” તેમણે ફરીથી આ જ પૂછ્યું તો આપે આવો જ જવાબ આપ્યો. ત્રીજી વખત પૂછવા પર આ જ જવાબ આપ્યો, ચોથી વખત પૂછવા પર આપે જવાબ આયો કે “તારા પિતા”. (સહીહ મુસ્લિમ, કિતાબુલ બિર્રે વ સ્સિલા પ્રથમ અધ્યાય)
[2] (فِصَالٌ) (ફિસાલ) નો અર્થ દૂધ છોડાવવું છે. આનાથી કેટલાક સહાબાએ ગર્ભની મુદત છ માસ સાબિત કરી છે, એટલે કે છ માસમાં કોઈ સ્ત્રીને બાળક પેદા થઈ જાય તો તે બાળક સાચું છે નાજાઈઝ નથી, એટલા માટે કે કુરઆનમાં દૂધ પીવડાવવાની અવધિ બે વર્ષ બતાવી છે. (સૂર: લુકમાન-14, સૂર: બકરહ-233) આના હિસાબથી ગર્ભની મુદત છ માસ બાકી રહી જાય છે.
[2] (فِصَالٌ) (ફિસાલ) નો અર્થ દૂધ છોડાવવું છે. આનાથી કેટલાક સહાબાએ ગર્ભની મુદત છ માસ સાબિત કરી છે, એટલે કે છ માસમાં કોઈ સ્ત્રીને બાળક પેદા થઈ જાય તો તે બાળક સાચું છે નાજાઈઝ નથી, એટલા માટે કે કુરઆનમાં દૂધ પીવડાવવાની અવધિ બે વર્ષ બતાવી છે. (સૂર: લુકમાન-14, સૂર: બકરહ-233) આના હિસાબથી ગર્ભની મુદત છ માસ બાકી રહી જાય છે.
اُولٰٓٮِٕكَ الَّذِيۡنَ نَـتَقَبَّلُ عَنۡهُمۡ اَحۡسَنَ مَا عَمِلُوۡا وَنَـتَجَاوَزُ عَنۡ سَيِّاٰتِهِمۡ فِىۡۤ اَصۡحٰبِ الۡجَنَّةِ ؕ وَعۡدَ الصِّدۡقِ الَّذِىۡ كَانُوۡا يُوۡعَدُوۡنَ ١٦
اُولٰٓٮِٕكَ الَّذِيۡنَ نَـتَقَبَّلُ عَنۡهُمۡ اَحۡسَنَ مَا عَمِلُوۡا وَنَـتَجَاوَزُ عَنۡ سَيِّاٰتِهِمۡ فِىۡۤ اَصۡحٰبِ الۡجَنَّةِ ؕ وَعۡدَ الصِّدۡقِ الَّذِىۡ كَانُوۡا يُوۡعَدُوۡنَ ١٦
(૧૬) આ જ તે લોકો છે જેમના નેક કામો અમે સ્વીકારીએ છીએ અને જેમના બૂરા કામોને માફ કરી દઈએ છીએ, (આ લોકો) જન્નતમાં જનારા લોકોમાંથી છે. તે સાચા વાયદા અનુસાર જે તેમના સાથે કરવામાં આવતો હતો.
وَالَّذِىۡ قَالَ لِـوَالِدَيۡهِ اُفٍّ لَّكُمَاۤ اَتَعِدٰنِنِىۡۤ اَنۡ اُخۡرَجَ وَقَدۡ خَلَتِ الۡقُرُوۡنُ مِنۡ قَبۡلِىۡ ۚ وَهُمَا يَسۡتَغِيۡثٰنِ اللّٰهَ وَيۡلَكَ اٰمِنۡ { ۖق} اِنَّ وَعۡدَ اللّٰهِ حَقٌّ ۖۚ فَيَقُوۡلُ مَا هٰذَاۤ اِلَّاۤ اَسَاطِيۡرُ الۡاَوَّلِيۡنَ ١٧
وَالَّذِىۡ قَالَ لِـوَالِدَيۡهِ اُفٍّ لَّكُمَاۤ اَتَعِدٰنِنِىۡۤ اَنۡ اُخۡرَجَ وَقَدۡ خَلَتِ الۡقُرُوۡنُ مِنۡ قَبۡلِىۡ ۚ وَهُمَا يَسۡتَغِيۡثٰنِ اللّٰهَ وَيۡلَكَ اٰمِنۡ { ۖق} اِنَّ وَعۡدَ اللّٰهِ حَقٌّ ۖۚ فَيَقُوۡلُ مَا هٰذَاۤ اِلَّاۤ اَسَاطِيۡرُ الۡاَوَّلِيۡنَ ١٧
(૧૭) અને જેણે પોતાના માતા-પિતાને કહ્યું કે, “ઉફ્ફ છે તમારા બંને પર (તમારાથી હું તંગ આવી ગયો), તમે મને એ જ કહેતા રહેશો કે (મારા મરી ગયા પછી બીજીવાર) મને જીવતો કરવામાં આવશે ? મારા પહેલા પણ ઘણા સમુદાય પસાર થઈ ચૂક્યા છે, તે બંને અલ્લાહના દરબારમાં વિનંતી કરે છે (અને કહે છે) કે, “તારી ખરાબી થાય, તું ઈમાનવાળો બની જા, બેશક અલ્લાહનો વાયદો સાચો છે”, તે જવાબ આપે છે, “આ તો માત્ર પહેલાના લોકોના કિસ્સાઓ છે.”[1]
[1] માતા-પિતા મુસલમાન હોય અને સંતાન કાફિર હોય તો ત્યાં સંતાન અને માતા-પિતા વચ્ચે આવી જ રીતે મતભેદ થાય છે. જેનો એક દાખલો આ આયતમાં આપ્યો છે.
اُولٰٓٮِٕكَ الَّذِيۡنَ حَقَّ عَلَيۡهِمُ الۡقَوۡلُ فِىۡۤ اُمَمٍ قَدۡ خَلَتۡ مِنۡ قَبۡلِهِمۡ مِّنَ الۡجِنِّ وَالۡاِنۡسِؕ اِنَّهُمۡ كَانُوۡا خٰسِرِيۡنَ ١٨
اُولٰٓٮِٕكَ الَّذِيۡنَ حَقَّ عَلَيۡهِمُ الۡقَوۡلُ فِىۡۤ اُمَمٍ قَدۡ خَلَتۡ مِنۡ قَبۡلِهِمۡ مِّنَ الۡجِنِّ وَالۡاِنۡسِؕ اِنَّهُمۡ كَانُوۡا خٰسِرِيۡنَ ١٨
(૧૮) (આ જ) તે લોકો છે જેમના પર અલ્લાહ (ના અઝાબ)નો વાયદો સાચો થઈ ગયો, તે જિન્નાતો અને મનુષ્યોના જૂથો સાથે જે તેમના પહેલા પસાર થઈ ગયા છે, આ લોકો નિશ્ચિતરૂપે નુકસાનમાં હતા.
وَلِكُلٍّ دَرَجٰتٌ مِّمَّا عَمِلُوۡا ۚ وَلِيُوَفِّيَهُمۡ اَعۡمَالَهُمۡ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُوۡنَ ١٩
وَلِكُلٍّ دَرَجٰتٌ مِّمَّا عَمِلُوۡا ۚ وَلِيُوَفِّيَهُمۡ اَعۡمَالَهُمۡ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُوۡنَ ١٩
(૧૯) અને પ્રત્યેકને પોત-પોતાના કર્મો મુજબ દરજ્જો મળશે જેથી તેમને તેમના કર્મોનો પૂરેપૂરો બદલો આપે અને તેમના પર જુલમ કરવામાં નહિં આવે.
وَيَوۡمَ يُعۡرَضُ الَّذِيۡنَ كَفَرُوۡا عَلَى النَّارِ ؕ اَذۡهَبۡتُمۡ طَيِّبٰـتِكُمۡ فِىۡ حَيَاتِكُمُ الدُّنۡيَا وَاسۡتَمۡتَعۡتُمۡ بِهَا ۚ فَالۡيَوۡمَ تُجۡزَوۡنَ عَذَابَ الۡهُوۡنِ بِمَا كُنۡـتُمۡ تَسۡتَكۡبِرُوۡنَ فِى الۡاَرۡضِ بِغَيۡرِ الۡحَقِّ وَبِمَا كُنۡتُمۡ تَفۡسُقُوۡنَ ٢٠ع
وَيَوۡمَ يُعۡرَضُ الَّذِيۡنَ كَفَرُوۡا عَلَى النَّارِ ؕ اَذۡهَبۡتُمۡ طَيِّبٰـتِكُمۡ فِىۡ حَيَاتِكُمُ الدُّنۡيَا وَاسۡتَمۡتَعۡتُمۡ بِهَا ۚ فَالۡيَوۡمَ تُجۡزَوۡنَ عَذَابَ الۡهُوۡنِ بِمَا كُنۡـتُمۡ تَسۡتَكۡبِرُوۡنَ فِى الۡاَرۡضِ بِغَيۡرِ الۡحَقِّ وَبِمَا كُنۡتُمۡ تَفۡسُقُوۡنَ ٢٠ع
(૨૦) અને જે દિવસે કાફિરોને જહન્નમના કિનારા પર લાવવામાં આવશે (કહેવામાં આવશે) કે, “તમે પોતાની નેકી દુનિયાના જીવનમાં જ નષ્ટ કરી દીધી અને તેનાથી ફાયદો ઉઠાવી ચૂક્યા, તો આજે તમને અપમાનજનક અઝાબનો દંડ આપવામાં આવશે, એ કારણે કે તમે ધરતી પર અહંકાર કરતા હતા અને એ કારણથી પણ કે તમે હુકમોનું પાલન કરતા ન હતા. (ع-૨)
Page updated
Google Sites
Report abuse