Embedded Files
اِعۡلَمُوۡۤا اَنَّمَا الۡحَيٰوةُ الدُّنۡيَا لَعِبٌ وَّلَهۡوٌ وَّزِيۡنَةٌ وَّتَفَاخُرٌۢ بَيۡنَكُمۡ وَتَكَاثُرٌ فِى الۡاَمۡوَالِ وَالۡاَوۡلَادِؕ كَمَثَلِ غَيۡثٍ اَعۡجَبَ الۡكُفَّارَ نَبَاتُهٗ ثُمَّ يَهِيۡجُ فَتَرٰٮهُ مُصۡفَرًّا ثُمَّ يَكُوۡنُ حُطٰمًاؕ وَفِى الۡاٰخِرَةِ عَذَابٌ شَدِيۡدٌ ۙ وَّمَغۡفِرَةٌ مِّنَ اللّٰهِ وَرِضۡوَانٌؕ وَمَا الۡحَيٰوةُ الدُّنۡيَاۤ اِلَّا مَتَاعُ الۡغُرُوۡرِ ٢٠
اِعۡلَمُوۡۤا اَنَّمَا الۡحَيٰوةُ الدُّنۡيَا لَعِبٌ وَّلَهۡوٌ وَّزِيۡنَةٌ وَّتَفَاخُرٌۢ بَيۡنَكُمۡ وَتَكَاثُرٌ فِى الۡاَمۡوَالِ وَالۡاَوۡلَادِؕ كَمَثَلِ غَيۡثٍ اَعۡجَبَ الۡكُفَّارَ نَبَاتُهٗ ثُمَّ يَهِيۡجُ فَتَرٰٮهُ مُصۡفَرًّا ثُمَّ يَكُوۡنُ حُطٰمًاؕ وَفِى الۡاٰخِرَةِ عَذَابٌ شَدِيۡدٌ ۙ وَّمَغۡفِرَةٌ مِّنَ اللّٰهِ وَرِضۡوَانٌؕ وَمَا الۡحَيٰوةُ الدُّنۡيَاۤ اِلَّا مَتَاعُ الۡغُرُوۡرِ ٢٠
(૨૦) યાદ રાખો કે દુનિયાનું જીવન તો ફક્ત રમત-ગમત અને શોભા તથા પરસ્પર ગર્વ (અને અહંકાર) તેમજ માલ અને સંતાનમાં એકબીજાથી પોતાની જાતને વધુ સારી બતાવવી છે, જેમ કે વરસાદ અને તેમાંથી ઉગેલી ખેતી ખેડૂતોને[1] સારી લાગે છે, પછી તે સૂકાઈ જાય છે તો પીળા રંગની તમે તેને જુઓ છો,[2] પછી તે તદ્દન ચૂરે-ચૂરા થઈ જાય છે, અને આખિરતમાં સખત અઝાબ તથા અલ્લાહની માફી તેમજ ખુશી છે, અને દુનિયાનું જીવન તો માત્ર ધોખાના સામાન સિવાય કંઈ જ નથી.
[1] "કુફફાર" ખેડૂતોને કહેવામાં આવ્યું છે. એટલા માટે કે તેનો શાબ્દિક અર્થ છુપાવવાવાળો થાય છે, કાફિરોના દિલોમાં અલ્લાહ અને આખિરતનો ઈન્કાર છૂપાયેલો હોય છે, એના કારણે તેઓને કાફિર કહેવામાં આવે છે, ખેડૂતો માટે આ શબ્દ એટલા માટે પ્રયોગ કરવામાં આવ્યો છે કે તેઓ પણ ધરતીમાં બીજ રોપે છે એટલે કે તેને છૂપાવી દે છે.
[2] અહીં દુનિયાના જીવનને જલ્દી સમાપ્ત થઈ જવાને ખેતીથી દાખલો આપ્યો છે કે જેવી રીતે ખેતી લીલી હોય છે તેને જોઈને ખેડૂત ખૂબજ ખુશ થાય છે, પરંતુ તે જલ્દીથી સૂકી અને પીળી થઈને ચૂરે-ચૂરા થઈ જાય છે. એવી રીતે દુનિયાની શોભા (શણગાર) અને સુંદરતા (ખૂબસૂરતી), ધન, સંતાન અને બીજી વસ્તુઓ મનુષ્યના મનને લલચાવે છે, પરંતુ આ જીવન થોડાક જ દિવસનું છે. એને પણ સ્થાયીત્વ (કાયમી) અને શાંતિ નથી.
[2] અહીં દુનિયાના જીવનને જલ્દી સમાપ્ત થઈ જવાને ખેતીથી દાખલો આપ્યો છે કે જેવી રીતે ખેતી લીલી હોય છે તેને જોઈને ખેડૂત ખૂબજ ખુશ થાય છે, પરંતુ તે જલ્દીથી સૂકી અને પીળી થઈને ચૂરે-ચૂરા થઈ જાય છે. એવી રીતે દુનિયાની શોભા (શણગાર) અને સુંદરતા (ખૂબસૂરતી), ધન, સંતાન અને બીજી વસ્તુઓ મનુષ્યના મનને લલચાવે છે, પરંતુ આ જીવન થોડાક જ દિવસનું છે. એને પણ સ્થાયીત્વ (કાયમી) અને શાંતિ નથી.
سَابِقُوۡۤا اِلٰى مَغۡفِرَةٍ مِّنۡ رَّبِّكُمۡ وَجَنَّةٍ عَرۡضُهَا كَعَرۡضِ السَّمَآءِ وَالۡاَرۡضِۙ اُعِدَّتۡ لِلَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡا بِاللّٰهِ وَرُسُلِهٖؕ ذٰلِكَ فَضۡلُ اللّٰهِ يُؤۡتِيۡهِ مَنۡ يَّشَآءُؕ وَاللّٰهُ ذُو الۡفَضۡلِ الۡعَظِيۡمِ ٢١
سَابِقُوۡۤا اِلٰى مَغۡفِرَةٍ مِّنۡ رَّبِّكُمۡ وَجَنَّةٍ عَرۡضُهَا كَعَرۡضِ السَّمَآءِ وَالۡاَرۡضِۙ اُعِدَّتۡ لِلَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡا بِاللّٰهِ وَرُسُلِهٖؕ ذٰلِكَ فَضۡلُ اللّٰهِ يُؤۡتِيۡهِ مَنۡ يَّشَآءُؕ وَاللّٰهُ ذُو الۡفَضۡلِ الۡعَظِيۡمِ ٢١
(૨૧) (આવો) દોડો પોતાના રબની માફી તરફ અને તે જન્નત તરફ જેની પહોળાઈ આકાશ અને ધરતીની પહોળાઈ બરાબર છે આ તે લોકો માટે બનાવવામાં આવી છે જેઓ અલ્લાહ અને તેના રસૂલો પર ઈમાન રાખતા હોય, આ અલ્લાહની કૃપા છે જેને ચાહે તેને પ્રદાન કરે, અને અલ્લાહ મહાન કૃપાળુ છે.
مَاۤ اَصَابَ مِنۡ مُّصِيۡبَةٍ فِى الۡاَرۡضِ وَلَا فِىۡۤ اَنۡفُسِكُمۡ اِلَّا فِىۡ كِتٰبٍ مِّنۡ قَبۡلِ اَنۡ نَّبۡـرَاَهَا ؕ اِنَّ ذٰ لِكَ عَلَى اللّٰهِ يَسِيۡرٌۚ ۖ ٢٢
مَاۤ اَصَابَ مِنۡ مُّصِيۡبَةٍ فِى الۡاَرۡضِ وَلَا فِىۡۤ اَنۡفُسِكُمۡ اِلَّا فِىۡ كِتٰبٍ مِّنۡ قَبۡلِ اَنۡ نَّبۡـرَاَهَا ؕ اِنَّ ذٰ لِكَ عَلَى اللّٰهِ يَسِيۡرٌۚ ۖ ٢٢
(૨૨) ન કોઈ આફત (મુસીબત) દુનિયામાં આવે છે[1] ન ખાસ તમારી જાનો પર,[2] પરંતુ એના પહેલા કે અમે તેને પેદા કરીએ, તે એક ખાસ કિતાબમાં લખાયેલી છે,[3] બેશક આ કામ અલ્લાહ માટે ખૂબ જ સહેલુ છે.
[1] જેમ દુષ્કાળ, પાણીનું પુર અને બીજી ધરતી અને આકાશની મુસીબતો.
[2] જેમકે રોગ, થકાવટ, ગરીબી વગેરે.
[3] એટલે કે અલ્લાહે પોતાના જ્ઞાન પ્રમાણે સમગ્ર સૃષ્ટિને પેદા કરતા પહેલા આ બધી વાતો લખી લીધી, જેમકે હદીસમાં છે, નબી (ﷺ) એ ફરમાવ્યું, "અલ્લાહે આકાશ અને ધરતીના પેદા કરવાના પચાસ હજાર વર્ષ પહેલા જ બધી તકદીર લખી દીધી હતી." (સહીહ મુસ્લિમ, કિતાબુલ કદ્ર)
[2] જેમકે રોગ, થકાવટ, ગરીબી વગેરે.
[3] એટલે કે અલ્લાહે પોતાના જ્ઞાન પ્રમાણે સમગ્ર સૃષ્ટિને પેદા કરતા પહેલા આ બધી વાતો લખી લીધી, જેમકે હદીસમાં છે, નબી (ﷺ) એ ફરમાવ્યું, "અલ્લાહે આકાશ અને ધરતીના પેદા કરવાના પચાસ હજાર વર્ષ પહેલા જ બધી તકદીર લખી દીધી હતી." (સહીહ મુસ્લિમ, કિતાબુલ કદ્ર)
لِّـكَيۡلَا تَاۡسَوۡا عَلٰى مَا فَاتَكُمۡ وَلَا تَفۡرَحُوۡا بِمَاۤ اٰتٰٮكُمۡؕ وَاللّٰهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخۡتَالٍ فَخُوۡرِۙ ٢٣
لِّـكَيۡلَا تَاۡسَوۡا عَلٰى مَا فَاتَكُمۡ وَلَا تَفۡرَحُوۡا بِمَاۤ اٰتٰٮكُمۡؕ وَاللّٰهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخۡتَالٍ فَخُوۡرِۙ ٢٣
(૨૩) જેથી તમે તમારાથી છિનવાયેલી વસ્તુથી દુઃખી ન થઈ જાઓ અને આપવામાં આવેલી વસ્તુ પર ગર્વ ન કરવા લાગો[1] અને ઈતરાવનાર અને ઘમંડ કરનારને અલ્લાહ પસંદ નથી કરતો.
[1] અહીં જે દુઃખ અને ખુશીથી રોક્યા છે આ તે દુઃખ અને ખુશી છે જે મનુષ્યોને નાજાઈઝ (અમાન્ય) કાર્યો સુધી પહોંચાડે છે નહીં તો દુઃખ ઉપર ગમ અને સુખ ઉપર ખુશી એક પ્રાકૃતિક વાત છે, પરંતુ મોમિન દુઃખ પર સબર (ધૈર્ય) કરે છે કે અલ્લાહની મરજી અને તકદીરનું લખાયેલુ છે. રોવા-ધોવાથી બદલાઈ તથી શક્તુ અને સુખ પર ઈતરાતો નથી. અલ્લાહનો શુક્રગુજાર (કૃતજ્ઞ) બને છે કે આ ફક્ત તેની કોશિશનું ફળ નથી. પરંતુ અલ્લાહની દયા અને તેનો અહેસાન (ઉપકાર) છે.
اِۨلَّذِيۡنَ يَبۡخَلُوۡنَ وَيَاۡمُرُوۡنَ النَّاسَ بِالۡبُخۡلِؕ وَمَنۡ يَّتَوَلَّ فَاِنَّ اللّٰهَ هُوَ الۡغَنِىُّ الۡحَمِيۡدُ ٢٤
اِۨلَّذِيۡنَ يَبۡخَلُوۡنَ وَيَاۡمُرُوۡنَ النَّاسَ بِالۡبُخۡلِؕ وَمَنۡ يَّتَوَلَّ فَاِنَّ اللّٰهَ هُوَ الۡغَنِىُّ الۡحَمِيۡدُ ٢٤
(૨૪) જે (પોતે પણ) કંજૂસી કરે અને બીજાને (પણ) કંજૂસીની તાલીમ આપે, (સાંભળો) જે પણ મોઢું ફેરવે, અલ્લાહ બધાથી બેપરવાહ અને સ્વયં પ્રશંસિત છે.
لَـقَدۡ اَرۡسَلۡنَا رُسُلَنَا بِالۡبَيِّنٰتِ وَاَنۡزَلۡنَا مَعَهُمُ الۡكِتٰبَ وَالۡمِيۡزَانَ لِيَقُوۡمَ النَّاسُ بِالۡقِسۡطِۚ وَاَنۡزَلۡنَا الۡحَـدِيۡدَ فِيۡهِ بَاۡسٌ شَدِيۡدٌ وَّمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَـعۡلَمَ اللّٰهُ مَنۡ يَّنۡصُرُهٗ وَ رُسُلَهٗ بِالۡغَيۡبِ ؕ اِنَّ اللّٰهَ قَوِىٌّ عَزِيۡزٌ ٢٥ع
لَـقَدۡ اَرۡسَلۡنَا رُسُلَنَا بِالۡبَيِّنٰتِ وَاَنۡزَلۡنَا مَعَهُمُ الۡكِتٰبَ وَالۡمِيۡزَانَ لِيَقُوۡمَ النَّاسُ بِالۡقِسۡطِۚ وَاَنۡزَلۡنَا الۡحَـدِيۡدَ فِيۡهِ بَاۡسٌ شَدِيۡدٌ وَّمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَـعۡلَمَ اللّٰهُ مَنۡ يَّنۡصُرُهٗ وَ رُسُلَهٗ بِالۡغَيۡبِ ؕ اِنَّ اللّٰهَ قَوِىٌّ عَزِيۡزٌ ٢٥ع
(૨૫) બેશક અમે અમારા રસૂલોને સ્પષ્ટ નિશાનીઓ આપીને મોકલ્યા અને તેમના સાથે કિતાબ અને ન્યાય (ત્રાજવા) ઉતાર્યા[1] જેથી લોકો ન્યાય પર કાયમ રહે અને અમે લોખંડને પણ ઉતાર્યું[2] જેમાં ખૂબ જ (લાભ અને) તાકાત છે અને લોકો માટે બીજા પણ ઘણા ફાયદાઓ છે,[3] અને એટલા માટે પણ કે અલ્લાહ જાણી લે કે તેની અને તેના રસૂલોની મદદ જોયા વગર કોણ કરે છે, બેશક અલ્લાહ (તઆલા) શક્તિશાળી અને સામર્થ્યવાળો છે. (ع-૩)
[1] (میزان) મીઝાન (ત્રાજવું) થી આશય ઈન્સાફ છે આનો અર્થ એ છે કે અમે લોકોને ઈન્સાફ કરવાનો આદેશ આપ્યો છે. કેટલાકે તેનો અનુવાદ ત્રાજવું કર્યો છે, ત્રાજવું ઉતારવાથી આશય એ છે કે અમે ત્રાજવાના તરફ લોકોને રસ્તો બતાવ્યો કે એના દ્વારા લોકોને તોલીને તેમનો પૂરે-પૂરો હક આપો.
[2] અહીં પણ ઉતારવાનો અર્થ છે પેદા કરવું અને તેની કળા શીખવાડી. લોખંડથી અસંખ્ય વસ્તુઓ બને છે. આ બધું અલ્લાહના તે નિર્દેશ અને ફરમાનનું પરિણામ છે કે જે તેણે મનુષ્યને કર્યો છે.
[3] અસ્ત્ર-શસ્ત્ર (હથિયાર)ના સિવાય લોખંડથી બીજા પણ ઘણા સામાન બને છે જે ઘરોમાં અને ઘણા બધા ઉદ્યોગોમાં કામ આવે છે. જેમકે છરી, ચાકુ, કાતર, હથોડો, સોય, ખેતી, દરજીકામ અને બાંધકામ વગેરેનો સામાન અને નાની-મોટી અસંખ્ય મશીનો અને સામાન.
[2] અહીં પણ ઉતારવાનો અર્થ છે પેદા કરવું અને તેની કળા શીખવાડી. લોખંડથી અસંખ્ય વસ્તુઓ બને છે. આ બધું અલ્લાહના તે નિર્દેશ અને ફરમાનનું પરિણામ છે કે જે તેણે મનુષ્યને કર્યો છે.
[3] અસ્ત્ર-શસ્ત્ર (હથિયાર)ના સિવાય લોખંડથી બીજા પણ ઘણા સામાન બને છે જે ઘરોમાં અને ઘણા બધા ઉદ્યોગોમાં કામ આવે છે. જેમકે છરી, ચાકુ, કાતર, હથોડો, સોય, ખેતી, દરજીકામ અને બાંધકામ વગેરેનો સામાન અને નાની-મોટી અસંખ્ય મશીનો અને સામાન.
Page updated
Google Sites
Report abuse